Mooie Coastertjes

[Theo Horsten (R.I.P.)]

De bemanningsvoorschriften voor kleine schepen waren in die dagen niet alleen gebaseerd op de bruto tonnage, maar ook op de lengte. Zo gold vroeger voor de KHV:

• lengte 60 tot 75 meter - 2 stuurlieden waarvan één met SKHV + aanvulling + diensttijd en de tweede alleen SKHV
• lengte 40 tot 60 meter - 1 stuurman met SKHV
• lengte tot 40 meter: een bestman, getest door de Scheepvaartinspectie.

Een bestman is dus iets anders dan een stuurman met dispensatie, al is de procedure dan ook hetzelfde. Een schip dat volgens de wet met een gediplomeerde stuurman moest varen, kon daar dispensatie voor aanvragen. De man die dan als stuurman dienstdeed, kreeg dus geen dispensatie, maar het schip. Hij kreeg daarom ook geen papiertje dat hij als stuurman dienst mocht doen. Ging hij na één reis van een week naar een ander schip, dan moest ook dat schip weer dispensatie aanvragen en was dat in een ander district van de SI, dan moest hij daar opnieuw "examen" doen.

Voor machinisten ging het uiteraard om de pk's. Volgens het Schepenbesluit 1952 hoefde een schip van minder dan 400 BRT en een vermogen van niet meer dan 125 BHP geen machinist te varen. Daar mocht iemand van de dekdienst die voldoende vertrouwd was met de bediening die afdeling waarnemen. Was de motor meer dan 125, maar minder dan 225 BHP, dan moest er een speciale man voor de bediening van dat bedrijf aan boord zijn. Boven de 225 BHP tot en met 400 BHP moest die ene man een MM diploma plus diensttijd hebben.

[Jos Komen (R.I.P)]

Bedankt, Theo.
Lengte en pk's, ik had het moeten weten....

[Harry G. Hogeboom]

Daar mocht iemand van de dekdienst die voldoende vertrouwd was met de bediening die afdeling waarnemen.

[Chris.dus]

Mooie uitleg Theo. Ik had dus wel de klok horen luiden enz enz.
Toch nog een vraag.
Die BHP van de motor, wat voor soort PK is dat?
Op het potje waar ik op gevaren heb, stond een 170 pk Brons.
Ook wij hadden geen apart persoon voor de motor aan boord, dit werd door ons matrozen gedaan.
Elke twee uur afsmeren, ik zou het nog steeds blind kunnen doen.
De kleine potjes met het lontje midden op de tuimelaars bijvullen met smeerolie, en wat olie boven op de stoterstangen,
Voelen aan de cilinders of ze niet warm lopen. (cilinder 1 is veel koeler dan cilinder 2 die weer koeler is dan cilinder 3)
De vetnippel op de waterpomp een slag aandraaien.
Dan de vetpot van de schroefas twee slagen geven. ( hopen dat de andere matroos niet net de laatse slagen heeft gegeven waardoor de vetpot leeg is, bijvullen van dat ding is een ramp, het vet krijg je nooit naar beneden )
Vervolgens met de vleugelpomp de dagtank oppompen.
Mocht het mistig zijn dan staat ook de compressor van de luchthoorn bij en moet je via het open drijfwerk ook daar wat vetpotjes aandraaien en de drijfriem van de compressor even harsen.
Vervolgens terug naar de stuurhut en het roer weer overnemen van de Kaptein of stuurman. (bestman)
Het varen op zo'n potje was in die tijd gewoon geweldig.
Lekker overzichtelijk

[jdbvos]

...behalve bij omkeerbare motoren met-of-zonder brugbediening, dan waren er 2 machinisten nodig.
Op (oa) de Vedette had Beck vanwege het vaargebied de toestemming om met 1 wtk te varen, maar die moest dan wél (minimaal) z'n A-diploma hebben...(voor die 750pk...)
Wat is de eis voor de kleinere schepen (KHV bestaat niet meer, toch?) nu ook alweer ?
Is dat niet zonder machinist: max 2500pk, en max IFO30, én met de verplichting een onderhoudscontract te hebben met een gecertificeerd onderhoudsbedrijf ?
Nou ja, afgezien van de rest van een MK, zijn dat veredelde vrachtauto-motoren, die je vanaf de brug met een sleuteltje start....
En ballasten enzoot gaat óók gewoon vanaf de brug, evenals de sutteroomverziening

En mocht er iets fout gaan, komen ze je meteen met een helikoppietertje wel even halen.....zo'n bootje redt zich in z'n uppie best door de olieplatformen- en windmolen-parken waarmee het drukste vaargebied ter wereld mee wordt volgebouwd.....
De verzekering dekt de schade.....

en BHP betekent Bearing-horsepower....dat is de kracht die op de uitgaande as (dus aan het vliegwiel, ofwel: laatste lager) wordt gemeten....
Dat is dus in feite het 'geplaatste vermogen'
Daar gaat nog af verliezen in een eventuele omkeer-/tandwielvertraging-kast, de weerstand van eventuele as-lagers en een schroefaskoker (en een eventuete asgenerator !) en dan heb je de pk's op de schroef.
Vroeger berekenden we dan ook de slip van de schroef nog.....Maar in het momentele leerboek "Toegepaste Energietechniek" wordt daarover al met geen woord meer gerept.....
Laten we eerlijk zijn: daar hebben we computers voor die het rendement bepalen, dus waar maak je je druk over ???

[Jos Komen (R.I.P)]

Dit potje is gebouwd bij Opa Vos in Groningen.
De foto is gemaakt tijdens de proefvaart (1930).

Aldebaran.jpg (94.76 KiB) 4804 keer bekeken

HIER staan de gegevens en de bewogen levensloop van het scheepje.
o.a.
De raad vindt het strikt onbegrijpelijk, dat de kapitein de wacht had overgegeven aan een ongediplomeerde matroos-motordrijver van achttien jaar en dat, terwijl het Gedser Rev vuurschip op korte afstand gepasseerd moest worden.

[Compass]

de wacht had overgegeven aan een ongediplomeerde matroos-motordrijver

Kijk, dat is nou vragen om ellende! Iemand 'van beneden' op de brug zetten
Omgekeerd is natuurlijk geen probleem getuige de MK ervaringen van Chris. Zelf ook een paar bootjes gehad waar 'de brug' de zaak in goede banen leidde als de machinist zijn rusturen maakte. En het licht dat brandde voort!!

Grt
Bert de Boer

[Theo Horsten (R.I.P.)]

wat olie boven op de stoterstangen

... inlaatkleppen gewoon smeerolie, uitlaatkleppen half smeerolie half gasolie.

en BHP betekent Bearing-horsepower....

Het spijt me dat ik de gore moed moet verzamelen om u tegen te spreken ...
BHP staat voor Brake Horsepower , in vergelijking met Shaft Horsepoewer (SHP).
Brake horsepower wordt nog voor tandwielkasten en wat er daarna mogelijk allemaal nog komt gemeten, terwijl SHP het vermogen is dat uiteindelijk op de schroefas terechtkomt en dus de voortstuwing vormt. In het schepenbesluit wordt bij die bemanningseisen ook van RPK gesproken, rempaardenkracht. in vergelijking met APK, aspaardenkracht.
Vroeger, voor 1900, was op stoomschepen dan ook de NHP nog in gebruik - Nominal Horsepower. Die tref je in de oude Lloyd's Registers nog aan. Dat was een nattevingereenheid, een berekening samengesteld uit zuigeroppervlak, zuigerslag en zuigersnelheid. In mijn onmisbare notitieboekje staat:
Vuistregel NHP = 7 x oppervlakte zuiger x zuigersnelheid gedeeld door 33000
En ook nog: IHP = 2,6 x NHP, want de indicateurpaardenkracht was er uiteraard ook nog.

[jdbvos]

Klopt helemaal, Theo !
Ik kan zien dat je de zoon bent ván.... !
Maar als ik dat erbij gezet had, moest ik eigenlijk ook vermelden hoe dat met een waterrem wordt bepaald...en dat ging me te ver.
De rest van het verhaal klopt wel, maar ook daarbij heb ik het begrip shp weggelaten.
Maar je hebt gelijk wat de Bhp betreft !

Ik zie net dat je je bericht had bijgewerkt met die nhp.....
Da's idd een heel vaag iets, wat ik gelukkig nooit heb hoeven te leren.
Maar het lijkt me een empirisch bepaalde berekening....

Ff een heel andere vraag...
Vlgs mijn tabelletje is de ASCII-code voor de Griekse kleine letter èta ALT+951.... Maar dan krijg ik dit: À (is ALT+192) ...
Op dit Forum werkt dat niet juist...in Word enzo wél
Weet jij wat de juiste ASCII voor fora is ?

[jdbvos]

Even terugkomend op die Aldebaran...
Ondanks alle ellende die ze heeft meegemaakt, moest er na 42 jaar een sloophamer aan te pas komen om 'the lights out of the kluisgaten te knocken'....
NB op dezelfde sloperij waar ook het ex-schip van pa is gesloopt....
Voor mij persoonlijk is het -naast het feit dat ik het een mooi schip vind- een redelijk veel gefotografeerd schip, waar één van de spaarzame opnames van mijn overgrootvader en stichter van die werf, Jan Jurjen Vos, samen met mijn opa, Geert Vos, op staat. (dus de J.Vos&zn)
Ongetwijfeld ter gelegenheid van de overdracht gemaakt: rechts, op de luikenkap, met kenmerkende hoed op, is mijn opa....
En volgens mij is degene bij de sb-trap (kampanje naar dek) degene met een pet op, en een baardje (wat de dames dus uitsluit), mijn overgrootvader....