Radiohutten en wat er zo bij hoorde

[Brazuca]

Wanneer het in Nederland voor schepen boven de 1600 brt verplicht werd om radiotelegrafie aan boord te hebben, weet ik evenmin, maar in Engeland was dat vanaf 1919 het geval, dus ik neem aan dat dat in Nederland ook rond die tijd moet zijn geweest.

Theo, gelijk na de ramp met de Titanic is er in 1912 in London een Internationale telegrafie conferentie georganiseerd waar de begrippen veiligheid en beveiliging van mensenlevens op zee werden geïntroduceerd.
Uit het verslag opmakend was het nog maar een aanbeveling en nog geen verplichting voor het hebben van een radio-installatie.
In het verslag van de Int. Telegrafie conferentie gehouden in Washington in 1927 wordt er melding gemaakt dat er een verhouding bestaat tussen de radio-regulations en de International Convention on the safety of man at sea. (SOLAS)

Dat de verplichting pas geregeld werd in Washington in 1927 kan ik me haast niet voorstellen.
Ik denk dat we in de SOLAS documenten moeten gaan zoeken in welk jaar de verplichtstelling voor een radiostation voor schepen groter dan 1600 brt verplicht werd.

Er was in 1914 een SOLAS conferentie, maar daar kan ik het verslag zo 1,2,3, niet van vinden.
Wel heb ik een referentie gevonden naar SOLAS 1914, waarin vermeld staat dat schepen met een bemanning van meer dan 50 personen uitgerust moesten worden met een radio-telegrafie installatie.

De eerstvolgende SOLAS conferentie was in 1929 mede naar aanleiding van het zinken van het SS Vestris, waarbij 111 mensen om het leven kwamen. Ook hierbij was kritiek op het niet aan boord hebben van telegrafie aan boord van schepen in de nabijheid van de ramp en zullen de verplichtingen hiertoe aangescherpt zijn, volgens het principe; nadat het kalf verdronken is, dempt men de put.



Ik zoek nog even verder naar de originele SOLAS verslagen.

[Bob R.I.P.]

Ik heb nog eens in de archieven van me gesnuffeld en kwam het volgende tegen.
Examen seinen/opnemen op 30 januari 1959.
Examen voorschriften, engels en aardrijkskunde op 25 februari 1959
Examen techniek op 20 maart 1959
Meteen na het laatste examen de eed afgelegd, maar het certificaat is gedagtekend op 21 maart 1959.
Waarom het examen op drie dagen afgelegd moest worden weet ik niet.
Voorzitterexamencommissie was de Hr. Brinkman
Elke examinator had z'n stokpaardje waar hij graag over door zaagde, vooral bij techniek. De leraren op school wisten wanneer welke examinator dienst had. De leraren tipten ons dan wat de stokpaardjes waren. Niet direct maar zo van als ik jou was zou ik nog maar eens de buizentheorie doornemen en jij mag nog wel eens afgestemde kringen bestuderen.

mvg
Bob

[louis holleman]

Theo, ff mijn insteek, ik ben wel een RH man.
Radioholland is inderdaad opgericht door de gezamenlijke nederlandse rederijen. Dat kunnen er in het begin een paar zijn geweest, maar uiteindelijk was RH feitelijk eigendom van de gezamenlijke rederijen, op een paar uitzonderingen na. Die uitzonderingen waren in mijn tijd Bureau Wijsmuller en de SMZ, die met eigen mensen voeren. De rest betrok dus de apparatuur van RH (al dan niet in huur of eigendom) alsmede het "bedienend personeel". RH zorgde op hun beurt voor fatsoenlijk gekwalificeerd personeel, wat permanent ter beschikking stond. De monopolie positie is dus m.i. een beetje automatisch ontstaan.
Uiteraard waren de eisen ergens in de jaren zoveel vastgesteld door de ITU (het befaamde Verdrag voor de beveiliging van mensenlevens op zee" waarin geregeld werd hoe het met de radiobezetting van schepen zat. Passagiersschepen met H24 luisterdienst, dus minstens 3 sparksen aan boord, kleinere passagiersschepen met H16 diensten (2 sparksen) en het gros der GHV wat HX draaide met 1 sparks. Daar moest minstens 8 uur wacht gelopen worden, toen het fameuze 2 op 2 af systeem volgens zones.
De exameneisen waren ook door de ITU bepaald, in NL vormgegeven door de PTT en RH conformeerde daaraan. Deel I was seinen en opnemen, zakte je daarvoor dan was het over en uit. Slaagde je voor deel II (voorschriften, engels, aardrijkskunde) dan kon je op voor deel III (radiotechniek). Zakte je voor deel II dan kon je op voor deel III om te proberen een vrijstelling te halen voor deel III (minstens een 7 scoren, dan kon je de volgende keer overslaan). Haalde je geen vrijstelling dan moest deel III gewoon ook weer over. Hetzelfde gold voor deel II na het behalen van deel I.
Wat Bob schrijft klopt, wij hadden zelf een leraar die examinator was en dus wist wie je waarschijnlijk als examinator kreeg bij een examen en waar je dus goed aan deed een bepaald onderdeel er nog eens in te stampen.
Terug naar RH: na verloop van tijd besloten meer rederijen met eigen sparksen te gaan varen. Uiteindelijk was RH natuurlijk maar een heel vroeg uitzendbureau, wat zelf ook aan het spul wilde verdienen. Een eigen sparks scheelde dus al rap de RH-overhead. Dat het daarbij wel eens mis ging: Dammers & v/d Heide besloot mij in te ruilen tegen een Costaricaanse bananeneter, incl. certifikaat. Jaja, die man heeft nooit enige verbinding met de puike apparatuur aan boord kunnen maken, dus hij kreeg na de oversteek direkt weer de zak. Ze belden mij in mijn verlof of ik interesse had. Met de paar GHV bootjes die ze hadden en niks meer verdienen dan bij RH vond ik dat een slecht aanbod. Zou je daar wegens overcompleet aan de kant geschoven worden, dan stond je uiteraard weer op straat. Dus was RH voor mij veel interessanter; verkoopt maatschappij X zijn bootje, dan ga ik naar huis, RH zoekt een nieuwe prauw voor me en ik hoef me geen zorgen te maken.
In 1972 zag ik al aankomen dat het met de sparks een keer over en uit zou worden (het fameuze Prinsendam verhaal) en ik was blij in 73 de offshore in te kunnen. De reden dat ik er in 78 compleet uitgestapt ben is simpel: vanaf 77 zakte de North Sea offshore als een kaartenhuis in elkaar en varen wilde ik niet meer. Weg dus!

[Brazuca]

Op de site van Willem van Arendnet staan twee paginas m.b.t. de geschiedenis van RH, Scheveningen Radio en de bemoeienis van de PTT m.b.t. R/O licenties en radiotelegrafie a/b van koopvaardijschepen.

pagina 1
pagina 2

[Piet van der Zanden]

Met betrekking tot een telegrafist bij de marine en een telegrafist bij RH c.q de koopvaardij kan ik nog wel wat opheldering geven. Zelf ben ik telegrafist geweest van 1967 t/m 2002. Opleiding genoten bij RH Amsterdam, daarna examen gedaan in Den Haag. Op het examen in Den Haag bij uitreiking van mijn certificaat kreeg ik ook een papiertje in mijn handen gedrukt dat ik mij enkele weken later bij de marine moest melden. Bijna 2 jaar bij de marine in dienst geweest. Daarna ruim 5 jaar bij de Duitse koopvaardij, 4 jaar Scheveningen-Radio, 2 jaar Sanko (japanse rederij), 10 jaar Radio-Holland en toen nog 12 jaar Smit-Internationale in de offshore. Bij de marine was je echt een telegrafist voor het seinen en opnemen c.q het coderen en decoderen van berichten. De apparatuur werd alleen bediend, afgestemd c.q het vervangen van spoelbakken en kristallen. Voor het technische gedeelte c.q reparatie had je een elektro-technische dienst. Het seinen en opnemen van een marine telegrafist was in het begin niet geweldig. Pas telegrafisten met jaren ervaring bij de marine vond ik goed in seinen en opnemen. Ik zelf kan me een NAVO-oefening herinneren, waarbij ik als chef-telegrafist verantwoordelijk was voor een squadron mijnenvegers (totaal ongeveer 20 telegrafisten en seiners). Ik maakte toen enkele weken dagen van 20 uur per dag omdat de meeste telegrafisten hun berichten onvolledig of helemaal niet konden opnemen vanwege de ruis en andere storingen. De hoge pieten zaten bij mij aan boord als zijnde het commando-schip en die moesten toch echt hun berichten hebben. Daar ik de verantwoordelijke persoon was moest ik dus maar zorgen dat ze ook daadwerkelijk hun berichten kregen. Een telegrafist bij de marine had niet de papieren om als telegrafist bij de koopvaardij te varen. Zoals eerder opgemerkt over de telegrafist van de marine die op de Callisto kwam, zal dat een telegrafist geweest zijn die, zoals ik, zijn certificaat reeds had en toen bij de marine had gezeten. Deze persoon heeft waarschijnlijk een aantal jaren bijgetekend en zo dienstjaren opgebouwd die door RH meegenomen zijn. Ik zelf heb ook al mijn dienstjaren meegekregen toen ik bij RH in dienst kwam. Anders was ik ook nooit bij RH in dienst gegaan. Toen ik na mijn marine tijd bij RH solliciteerde, moest ik per sé van RH als assistent beginnen en daar had ik na mijn ervaring bij de marine geen trek in. Ben toen bij Oldendorff begonnen, waar ik ruim 900 Duitse Marken verdiende tegenover de ongeveer 460 gulden die RH toen betaalde. Later ben ik overgestapt naar Frigomaris. In Duitsland waren de telegrafisten in dienst van de rederij en de apparatuur was gekocht of gehuurd van DEBEG of Hagenuk. De telegrammenadministratie werd gedaan door DEBEG of Hagenuk. Ik kreeg bij DEBEG als R/O bovendien 20 % van de geinde boordtaks uitgekeerd. Voor Duitsland moest je ook een Duits certificaat hebben, daarvoor moest je een examen afleggen in Hamburg. Zelf heb ik nooit examen gedaan omdat ze er achter kwamen dat ik al 2 jaar op Duitse schepen werkte en daarover nooit geen klachten hadden gehad. Ik kreeg het certificaat dus zo uitgereikt. Qua technische kennis ken ik nauwelijks buitenlandse R/O’s die het niveau hadden van de Nederlandse R/O’s. Noorse R/O’s hadden helemaal geen technische kennis. Duitse R/O’s wel maar toch over het algemeen een niveau lager dan de Nederlandse (RH) R/O’s. Engelse R/O’s was sterk afhankelijk van de interesse van de persoon. Filipino’s alleen seinen en opnemen. Andere nationaliteiten over het algemeen slechte tot matige technische kennis.

[Brazuca]

Piet, Welkom op dit forum.
Bedankt voor je aanvullende verklaringen, m.i. geheel in lijn met mijn ervaringen en opmerkingen eerder in dit topic.
Nu had je onder de Nederlandse R/O's ook verschil natuurlijk, de een had meer affiniteit met de techniek terwijl er ook R/O's waren die administratief sterk(er) waren.

Daarom hielden wij bij KSM een gedetailleerd onderhoudsboek bij, waar elke R/O minutieus verslag bijhield van alle reparaties aan de communicatie en navigatie apparatuur, zodat je terug kon zoeken wat er met de apparatuur was gebeurd. Niet alleen wat er gerepareerd was, maar ook de hele foutzoek procedure werd geregistreerd. Gelukkig hadden we ook van de meeste apparatuur de uitgebreide manuals aan boord, inclusief fault-tracing systematiek.
Sommige defecten kwamen regelmatig terug, zoals bijvoorbeeld een bepaalde transistor in het hoogspanning opslinger circuit van de ?ESA? noodzender. R/O's met minder technisch vernuft konden daar hun voordeel mee doen.

Het nemen van morse signalen diep in de ruis, of met QRM en QSB daar krijg je op een gegeven moment gevoel voor, je hebt daar wel één bepaalde voorwaarde voor nodig, en dat is dat je geen andere storende bijgeluiden hebt die je uit je concentratie halen.
Na een paar jaar als R/O aan boord gewerkt te hebben, kon ik de pers rechtstreeks uittypen, en ook nog ontbrekende lidwoorden e.d. toevoegen, en tegelijkertijd vragen beantwoorden van iemand die per toeval de radiohut inkwam.



"operating practice" is iets wat je pas leert als je voor een langere periode dagelijks op de middengolf en kortegolf luistert en verbindingen maakt, en elke band had zo zijn eigen karakteristieken met wat betreft QRM, QSB en andere interferenties.
Wie herinnert het geknetter niet op de 500 kHz in de tropen.

[Brazuca]

Louis heeft in het navigatie topic een cartoon geplaatst uit één van de PDRH's. (tijdschrift van Radio Holland)
Het lijkt me dat er nog wel meer interessante zaken in de PDRH's te vinden zijn die hier geplaatst zouden kunnen worden.

Zelf heb ik geen PDRH's (heb nooit bij RH gezeten), wie heeft ze nog en wil af en toe eens een interessant stukje plaatsen ?

[Brazuca]

ZLW ~ Wellington Radio ~ 100 Years

Hier staat een podcast over het 100-jarige bestaan van Wellington Radio / ZLW

[Cor Leliard]

Hallo mannen,
Lees altijd met plezier alles wat jullie schrijven.
Ook ik ben telegrafist geweest bij de marine,maar dan bij de Belgische marine.1955-1959.
Na mijn opleiding op de Kamina geplaatst,het troepen transport schip van de Belgische marine in die tijd.
Wij brachten altijd de para's van oostende naar Congo en namen de manschappen mee terug die afgelost werden.
Buiten de marine berichten,moesten wij ook vaak telegrammen verzenden van die para's via de "burgelijke "
radiostations OST PCH etc.
Tijdens de opleiding kregen we helemaal geen les over,dus alles moeten leren,via de praktijk.
Kreeg je instucties van PCH of OST hoe je een bericht moest inkleden en woorden tellen i.v.m. de prijs.
Heb een pracht tijd gehad.
Ben in 1959 overgestapt naar de Ned.Koopvaardij,
Van lichtmatroos tot stuurman.
gr uit Breda
Cor

[Brazuca]

Cor dus je bent ook sparks geweest. Eens een sparks altijd een sparks

In de morse communicatie werd AR .|.|. en SK ...|.| vaak gebruikt om aan te geven dat er geen verkeer meer voorhanden was (AR), en om de verbinding af te sluiten (SK), maar waar kwamen die afkortingen nu vandaan ?

AR in het oude Amerikaanse morse-alfabet waren de letters FN, wat 'finished' betekende.
SK in het Amerikaanse morse-alfabet waren de cijfers 30, en betekende 30 minuten na het hele uur, wat het einde van een R/O's wacht aangaf.