Mooie Tankers

[Jos Komen (R.I.P)]

Ja Gerrit, wij stonden op de bok.
Lekker in je blote bast op de brugvleugel in de tropen terwijl "Het Zwarte Koor" zich het lazerus liep te zweten in die vetput.
En af en toe zwaaien als er iemand uit de vetput even een luchtje kwam scheppen.
Daar werden die jongens niet vrolijk van.
Hier nog een mooi tankertje, zo maken ze ze tegenwoordig niet meer.
All the best
Jos

[Harry G. Hogeboom]

Hallo Gerrit en Jos,

Ja Gerrit zo was dat vroeger, schepen werden uiteindelijk gebouwd om de voortstuwingsinstallatie drijvende te houden, zodat wij als wtk's daar een beetje mee konden spelen, om de kosten wat te drukken moesten we ook af en toe wel eens een beetje vracht mee nemen EN je had een betrouwbare collega nodig op de bok om te voorkomen dat je NIET al te vaak met de handel aan de grond liep!

Met een pakjes boot ging dat dan nog wel, maar met een tanker kreeg je toch ook al gauw een hele vette cholere zooi, ik heb dat eens aan den lijve ondervonden op Zondag 24 Mei 1970 op de "Hill" toen de Griek "Savina" zonodig z'n ankergerei in BB No. 9 moest steken, we waren allebei geladen met "Ras Tanuhrah Crude" da's dat spul waar Jos nog steeds "emotioneel" van wordt. Dat we niet met de hele handel naar " Cloude Nine" zijn geblazen is alleen maar te danken aan de vochtigheids graad op dat moment. (denk ik!! misschien was het gewoon onze tijd nog niet!!)

Ik persoonlijk heb m'n waardering voor stuurlui nooit onder stoelen of banken gestoken, je zal NA de wacht toch met iemand een pilsje moeten drinken nietwaar!!

Inmiddels heb ik zojuist vanuit betrouwbare en ervaren Nautische bron vernomen dat de gemiddelde snelheid van die "Forest Bootjes" wat de "Forest Town" betrof pak weg 14.3 knoop was, aldus de gezagvoerder die in 1965 mijn Memoriaal mede voor gezien heeft afgetekend!!
Wel werd er bij vermeld dat de "Town" de snelste van de 5 was!
Dus die ouwe Komen zat er toch nog niet zo gek ver naast!! terwijl hij op z'n zacht fluisterende stoomturbine jacht voorbij kwam schuiven met 18 knopen, ondertussen "De Blote Bast Bruinend op de Brugvleugel"
Wat de "Hill" betreft heb ik ook even wat onderzoek verricht om de werkzaamheden van het "Zwarte Koor" toendertijd nog maar eens eventjes uit de mist van het verleden te toveren, als volgt:

ZUIGERTREKKEN ALSOF HET EEN LIEVE LUST WAS!!

Opdat we het NOOIT vergeten!!!

m.t " Forest Hill"

[Vaerderij]

Maarre, maarre....... Harry ik durf het haast niet te vragen. Hoe kwam dat spul nou zo vaak kapot?
Anne

[Harry G. Hogeboom]

Hallo Anne,

Ik zou niet weten waarom je dat " haast niet durft te vragen" , ik heb mezelf die vraag ook al vele malen gesteld en ik denk dat het een bijzonder "goeie vraag" is.
Zoals met vele, ogenschijnlijk!, simpele zaken is het antwoord niet zo simpel en moeten er een aantal factoren in overweging worden genomen.

1) Je krijgt meestal "waar voor je geld", dus er is een relatie tussen "kwaliteit en kosten", in dit geval doel ik op b.v. een MAN hoofdmachine die in feite voor Diesel Olie geschikt was, maar was "omgebouwd" (om die term nu maar eens populair te gebruiken!!) voor zware olie! Ik denk dat dit de kern van het verhaal is, we zaten, met DIT motortype en DEZE fabrikant (MAN) in de overgang van diesel op zware olie.
2) We moesten roeien met de riemen die we hadden, je kunt uit het verslag lezen dat we eerst op 8 poten naar Bandar Abbas moesten om daar o.a. een nieuwe zuiger op te halen, die net met een vrachtauto uit Europa was gekomen, we hadden dus kennelijk GEEN reserve meer aan boord, DIE keer.
3) Ik heb ik weet niet hoeveel koppen op zuigers vernieuwd onder de vaart, en met mij VELE collega's uit die tijd, omdat ze zwaar op de donder kregen i.v.m. de zware olie, de kennis van de materialen was toen nog niet wat het NU is en de fabrikant leerde ook z'n lesjes, daaaar stonden wij toen niet zo bij stil.

Ik maakte toendertijd eens een kustreisje op een bootje van de Hollandse lloyd, stond een Sulzer in, ik wist gewoon NIET wat ik zag, een NAAIMACHINE. (bootje voer ook een beetje haventje in en haventje uit en had alle tijd om d ehandel aan de praat te houden)

4) Die MAN karren kregen op de flikker en stonden kontinue "voor den langen omvaart" an de bak!! TIJD was OOK toen geld!! en we lagen niet langer dan 10 daagjes in dok!

5) Er was een duidelijk verschil tussen de hoofdmachine in de OF "Tahama" OF "Tamara" dat ben ik NU even kwijt, maar deze kar was in Duitsland gebouwd en had daar op de proefstand gestaan. Alle andere karren waren Verolme-MAN karren, hebben volgens mij nooit een proefstand gezien, maar ben daaaar niet absoluut 100% zeker van, het was voor mijn tijd en ik denk zomaar dat de "machinale produktie toleranties" van toepassing op het Kwaliteits gebeuren van de diverse grote componenten van Verolme niet te vergelijken was met dat van de jongens van MAN, met andere woorden ze konden het niet zo precies maken!! Als je op de "HILL" de achterste fundatie bouten van de hoofdmotor vast sloeg draaide kruiskop 9 geheid in de barrels!! Op de "Town" zat er een probleem in de leibaan van ik meen poot no. 7 of 8 (OF alletwee)

6) Het bovenstaande duid op toleranties toegepast bij de inbouw van de machines, het uitlijnen van de krukas, het opbouwen van de kolommen enz. allemaal zaken waar je aan boord later geen moer meer aan kunt doen, maar je moet wel met de resultaten leven.

Ik hoop dat ik een klein beetje heb uitgelegd van zoals ik denk dat "het is gekomen" en ik wil hierbij nogmaals heel duidelijk stellen dat dit alleen maar een samenvatting van technische feiten is, niks meer en niks minder. IK wist zeker toendertijd niet beter, IK heb er veel van geleerd, IK had het voor geen goud willen missen.
MAAR het bovengenoemde lijstje "Zuigertrekken voor een hobbie" is zo waar als dat morgen de zon opkomt en het spreekt voor zich. Ik ben NU van mening dat die schepen slechts in de vaart bleven omdat er een stelletje wtk's op zaten die eerste klas vaklieden waren, mannen met een ervaring en een werklust en een "eergevoel" waar je "U tegen zegt". Ik kan hun namen hier zo noemen, maar dat doe ik uiteraard niet, sommigen zijn inmiddels overleden. Kerels waar ik toen het vak van heb geleerd en daar ben ik nog erkentelijk voor.

[Vaerderij]

Je hebt me geweldig geinformeerd Harry. Ik heb veel respect voor jullie gebeul aan boord. En dan ook nog een memoriaal bijhouden... Volgens mij ben je amper de wal op geweest indertijd.
Anne

[Huug]

Harry ik lees jouw relaas hierboven over het "Waarom zo snel kapot". Terecht stel je dat er in die overgangs fase nog veel geleerd moest worden. Maar zo stel je verder op het schip van de Lloyd liep de handel als een naaimachine omdat het haventje haventje uit was en bij jullie op de tankers doorstoempen was. Maar krijgt een motor niet meer op zijn flikker als er veel gemanoevreerd wordt is de vraag van deze analfabeet op motorisch gebied.

gr.Huug :D

[Gast]

Huub,

Zoals met vele zaken in het leven en zeker in de techniek, "eenvoudige vragen" hebben vaak "gecompliceerde antwoorden" en er zou ongetwijfeld een interessant TEchnisch verhaal geschreven kunnen worden over de verschillende "voor en tegen's" van de verschillende types machinerie-en; dat was TOEN zo en dat is NOG zo.

Ik ben ,meen ik, begonne n om te zeggen "je krijgt waar voor je geld" en bedoel daar mee aan te geven dat er altijd al verschil is geweest in kwaliteit, neem als voorbeeld auto's en wasmachines en grasmaaiers.
Het is denk ik een feit om te stellen dat toen ik naar zee ging in de 60 tiger jaren, de Sulzer Scheepsmotor met kop en schouders boven de goegemeente uitstak. Onder collega's werd daar over gesproken zoals je toendertijd ook over een Mercedes auto sprak. DAT was feitelijk "algemeen geaccepteerd" ik bedoel die Mercedes dan! Nou ZO was het ook met "een Sulzer kar"; nou reken maar dat daar ook een prijskaartje aan hing, net als aan die Mercedes. DUS, zoals met veel situatieis een afwegen van investeringen en andere zakelijke belangen.
Wat betreft de "Forest" schepen en de Verolme- MAN karren die daar in stonden; er was natuurlijk een zakelijk belang, binnen het Verolme concern, om het bedrijf verder op te bouwen, MAN licenties verder te ontwikkelen, "geen water naar de zee te dragen" (lees geen goed geld naar de Motoren Konkurrentie te brengen!!) , technische kapaciteiten enz. enz. verder te ontwikkelen en bedenk de rest zelf maar!

Je vergeet vaak de details van jaren terug en zeker het BUFFELEN en als mij iemand, ZONDER DE NOTITIES VAN M'N VROUW TE HEBBEN, nu over dit onderwerp aan de jas zou trekken dan herinner ik me d'r niks meer van als " ja we trokken toen ook af en toe een zuiger, en WAT is zo speciaal daarmee? DAT deed iedereen"
Als je plotseling wat feiten, met een datum op een rijtje zet, DAN geeft het in ene een heel ander beeld en zeg je: Ai Ai Ai wat was daar aan de hand.
Dus; materialen, ontwerp, fabricage techniek, inbouw en samenstellen, slijtage, zware olie, veel draaiuren en dat allemaal in een potje door elkaar gehutseld. Ik heb nog jaren een zelfde type machine, met minder cylinders, maar met betere bandstofpompen, op de voet gevolgd en die kar draaide acceptabel, maar had ook veel onderhoud nodig, ondanks dat ze betere brandstof stookten.

[Harry G. Hogeboom]

:D
Hallo Kombuis,

Het verdiend hier wel even te worden vermeld dat die ijzerwerkers in Heusden daar over de jaren toch wel de nodige "vermeldenswaardige" schepen hebben gebouwd.
Naast de , in mijn ogen legendarische!, werkboten van de "Forest" klasse en de zusters "Tahama" & "Tamara" (rompen in Heusden, machine en afbouw Verolme Alblasserdam) zijn er een hele reeks van technisch hoogwaardige schepen afgeleverd en , van de heup schietend, denk ik dan uiteraard eerst aan de "Bagger" m'n 2e liefde in de scheeps handel en wandel.
"Apollo's" voor Broekhoven.
"Geopotus X" "Geopotus 14 & 15" voor Adriaan Volker
"Ham 3??" ; "Fairway" & "Queen of The Netherlands"
(Dit zijn scheepstypes die ze NU nog niet in Japan/Korea kunnen bouwen, vergeet dat niet! De Japanners kochten nog niet zo lang geleden "The Queen of Penta Ocean" bij IHC Kinderdijk)
Ik ben vrij zeker dat ook de "Smit Houston" en de "New York" er zijn gebouwd, bosjes suppliers, chemiecalientankers, alsmede gespecialiseerde zware lift schepen, enz,enz.

Kortom, tonnage van wereldklasse, daar aan de Maas bij Heusden.
Tonnage waar NU nog heel wat werven zich grandioos in zouden verslikken, hetzij technisch en/of financieel.
ALLEMAAL van de langshelling op het bovenstaande plaatje en voor een groot deel lag de grondslag ervan in de lef en het inzicht van een van Nederlands scheepsbouw mannetjes putters: Cornelis Verolme.
(Beetje geschiedenis mag wel!)
Er zijn hele lijsten van gemaakt EN boeken over geschreven en ik gedenk hier toch even mijn ouwe vriend en mentor in de scheepsbouw KvdW. die daar in Heusden over de jaren er ook iets mee te maken had.

[Harry G. Hogeboom]

:D
Jos en "Waarde neef"

Ik meen dat de "Tamara" de eerste van de "groep" was maar ben niet 100% zeker.
WEL zeker ben ik van de volgende "Tahama" feiten:
1) bouwnummer 601
2) kiellegging: op 15 April 1957
3) Stapelloop: 22 February 1958.
4) Proefvaartop: 9-10-11 Juli 1958
5) Oplevering: 17 Juli 1958 .
6) gesloopt : Maart 1975 Castillon.

De " Forest Hill" was bouwnummer 612 LR 5117729 en kwam in begin 1960 in de vaart.

Een oud gezagvoerder van de schepen die er in die tijd met z'n neus bovenop zat schreef me onlangs woorden van de volgende strekking betreffende de "Hill":

" In eerste instantie hadden we een kortstondige droom in een vakantie oord te zijn beland, maar de Machiene Kamer werd al snel omgetoverd in een werkplaats, terwijl we "vreemde verhalen" hoorden van de "Tahama" :D

[Harry G. Hogeboom]

Kombuis,

Het zat me niet lekker dat ik niet meer precies wist "wie d'r eerst was" en ik HAD het kunnen weten!! Ik heb er maar even het boek : 90 jaar scheepsbouw in Heusden" op nageslagen, een prachtig stukkie werk.

Dankzij het feilloze archief van Jos en "z'n tankers" kunnen we nu nog eens even van die mooie "scheepjes" zoals m'n waarde neef ze noemt, genieten!

Als omgetoverde Brabander mag hij zich wel een beetje schamen, WANT de "Tahama" was:
" DE REUS van Heusden" HOE kon ik het vergeten!!

TOEN, het GROOTSE schip OOIT in Brabant gebouwd, goed het WAS een werkboot, maar TOCH!!!
De uiterwaard aan de andere kant van de rivier was er voor uitgebaggerd, de dijk was verlegd om de helling te kunnen verlengen en Polygoon toonde de tewaterlating aan het bioscooppubliek.
De VARA zond de tewaterlating "live" uit!!
Engelse, Italiaanse, Canadese, Australische en Zwitserse TV ploegen waren aanwezig om dit wereld klasse gebeuren even vast te leggen.

Duizenden toeschouwers waren aanwezig en de "Critici" van Verolme, (en die had ie genoeg) beschouwden de "publiciteitsstunt" als "GEKKENWERK"

De tewaterlating ging feilloos!!

"HEUSDEN WAS WERELDNIEUWS"

En DAT moet OOK worden gezegd.

"wanneer waren die scheepjes gebouwd" zegt ie dan!!
"Het zal je neef maar wezen"

De tocht naar Ijsselmonde (niet Alblasserdam zoals hierboven vermeld!) kon alleen maar gebeuren door het schip vol te pompen en diep in het water te leggen zodat het net onder de bruggen door kon.

Cameraploegen volgden de 4 bruggen tocht van de "onafgebouwde Oliereus"

Dus met trots vermeld
" Ik heb zuigers getrokken op DE Reus van Heusden"

Dus: Tahama was de eerste van de serie en de "Lake" bouwnummer 613 in 1960 de laatste kennelijk.