Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Speciaal voor degenen die op zoek zijn naar oud-collega's.
beata

Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door beata »

Beste mensen,

Ik ben op zoek naar meer gegevens over dhr. M.L. Berveling. Ik ben namelijk bezig met genalogisch onderzoek van mijn familie en deze Berveling is een voor ouder van mij. Hij is een neef van mijn opa.
Marius Leendert Berveling is geboren te Vlaardingen op 28-08-1904 en overleden in Gieten op 17-05-1969.
Ik weet dat hij bij KPM in dienst was (in ieder geval) als 1e stuurman in 1937 en 1941 en dat hij gezagsvoerder was is 1942.
Ik ben een leek als het gaat om schepen en de hele wereld van schippers en alles daaromheen. Daarom ook aan jullie de volgende vraag.

Ik heb uit diverse bronnen vernomen dat er op 19 januari 1942 een schip (Van Imhoff??) is gebombardeerd door de Japanners. De bemanningsleden van dat zinkende schip zijn in veiligheid gebracht. Dat is zeer waarschijnlijk gedaan door het schip waarop Marius Berveling gezagsvoerder was. Is er iemand die mij meer over dit gebeuren kan vertellen??

Verder ben ik sowieso op zoek naar meer gegevens van deze persoon in zijn tijd bij KPM. Dus als iemand mij meer kan vertellen dan zou ik dat zeer op prijs stellen.

Ik ben heel erg benieuwd naar uw reactie.

Met vriendelijke groet,

Beata Berveling

Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Hallo Beata,

Afbeelding

Kapitein M.L. Berveling was gezagvoerder op de BOELONGAN van de KPM.
Dit schip was in 1915 gebouwd bij de scheepswerf Gebroeders Pot in Bolnes als bouwnummer 698
Het schip was 1053 bruto registerton.
De hoofdafmetingen waren: 72,60 meter lang, 11,60 meter breed en een holte van 3,70.
Het werd voortbewogen door een 6-cilinder Werkspoor diesel van 750 pk, goed voor een snelheid van ruim 8 knopen.

De Boelongan was inderdaad nauw betrokken bij het geval van de Van Imhoff. Dat is echter zo'n uitgebreid relaas dat het te veel wordt om het hier in zijn geheel weer te geven.
K.W.L. Bezemer besteedt er in zijn Geschiedenis van Nederlandse Koopvaardij in de Tweede Wereldoorlog zeer ruime aandacht aan. Dat is in deel 1, pagina 643 tot en met 680. Ik zou je dan ook aanraden om dit boek uit de bibliotheek te halen en het op je gemak na te lezen en eventueel te kopiëren.
Het is een uitgave van Elsevier, 1986 - ISBN 90 10 06040 3
Het volledige werk bestaat uit twee delen plus een derde, aanvullende deel.

Pas in 1966 werd er naar aanleiding van vragen in de Tweede Kamer volledige opening van zaken over de affaire Van Imhoff gegeven.

De Boelongan - en daarmee kapitein Berveling - speelde een belangrijke rol in het geval bij dit geval en om je nieuwsgierigheid op zondag alvast enigszins te bevredigen, geef ik hier weer wat Bezemer op de pagina's 655 t/m 657 over de Boelongan schrijft.
De Boelongan (1053 ton) lag, onder kapitein M. L. Berveling, in Sibolga en werd op de 19de januari om ca. 09.00 uur plotseling uit de lucht aangevallen. Door direct anker op te gaan en zigzagkoersen te varen, konden de bommen worden ontweken. In de loop van dezelfde dag ontving Berveling voorlopige orders zich naar de plaats te begeven vanwaar de Van Imhoff om hulp had geseind. Tijdens de reis zouden via de NIROM alsnog volledige instructies door CZM worden verstrekt. Orders en mededelingen van CZM voor de koopvaardijschepen werden als regel na de nieuwsberichten uitgezonden en wel in code. De Boelongan had geen radiozender, maar wel een ontvangtoestel. Het voor dat schip bestemde codebericht werd 's avonds door kapitein Berveling zelf opgenomen. Het luidde als volgt:

'Eerst de bemanning van het stoomschip Van Imhoff oppikken, d.i. Europese en inlandse scheepsbemanning benevens de militairen die voor bewaking aan boord waren - daarna op aanwijzing van de militaire commandant betrouwbare elementen onder de Duitse geïnterneerden (die met s. s. Van Imhoff werden vervoerd) aan boord nemen - overige Duitsers beletten te landen.'

Deze uiterst ongelukkige instructie vroeg als het ware om moeilijkheden. Hoe kon de militaire commandant (van het bewakingsdetachement op de Van Imhoff) ooit weten welke geïnterneerden 'betrouwbaar' waren, mensen die hij zelfs niet bij naam kende? Nog daargelaten dat de Boelongan die militairen en hun commandant eerst nog moest oppikken. Geen wonder dat kapitein Berveling door deze instructie in ernstige moeilijkheden zou geraken. De volgende morgen zag men op de Boelongan een Nederlandse vliegboot, die kwam assisteren bij het opsporen van drenkelingen. De rapporten van kapitein Berveling en luitenant-ter-zee Ditmar vullen elkaar aan voor wat betreft het verslag van de reddingspogingen. Wij beginnen met Ditmars uitvoerige relaas.

De Y 63 had 's ochtends eerst de omgeving van 0°10' Z.Br.-97° O.L. afgezocht en, naar vermeld, om 07.35 de Boelongan verkend. Om even 09.00 uur werd een sloep gezien, 'waarin zich voor zover waarneembaar geïnterneerden bevonden. Te 09.20 kwam het m.s. Boelongan langszij van de sloep, stopte even, maar nam geen mensen uit de sloep over.' De Catalina cirkelde toen boven het schip om het tegen onderzeeboten te beschermen. Om 09.25 ontving de Y 63 een telegram om mede te delen dat het KPM-schip Boelongan zou assisteren bij het reddingswerk van de Van Imhoff. Voor commandant Ditmar dus een wat overbodige mededeling. Drie minuten later werden door de Catalina een andere sloep en twee vlotten verkend, waaraan zich in het water hangende mensen vastklampten. Daar landen door de hoge deining onmogelijk was, dirigeerde de vliegboot de Boelongan naar die sloep en vlotten, op slechts enkele mijlen zuidelijk van de plaats waar de Van Imhoff was ondergegaan. Om 10.40 was de Boelongan ter plaatse, stopte, maar nam geen mensen over. Het schip hees twee seinen van drie vlaggen, die echter niet te ontcijferen waren. De Y 63 seinde daarop met de morselamp naar het schip: 'spellen', waarop het sein 'geen' werd gehesen. Maar ineens begon de Boelongan vaart te lopen en te zigzaggen en even later zag de Y 63 op een 150 m aan bakboord van het schip een hoge waterzuil, hoewel verder noch in de lucht, noch in het water iets te bekennen viel. Enkele minuten daarna verscheen echter plotseling een tweemotorige Japanse bommenwerper uit de wolken en dook op de Boelongan af. Het vliegtuig wierp echter geen tweede bom en was spoedig weer in de wolken verdwenen.
'Dit vliegtuig aan te vallen was onmogelijk.'

Wat vermeldt kapitein Berveling over het zojuist beschrevene en waarom werden geen drenkelingen opgepikt? De Boelongan was eerst bij een 'sloep' gekomen, waarin naar Berveling schatte ca. 60 Duitsers zaten (dat was dus de reddingboot met 53 geïnterneerden). Zij vertelden hem dat de Hollanders verderop lagen. Het verslag gaat dan als volgt verder (letterlijk citaat):

'Vonden ca. 10 mijl westelijker ca. 20 Duitsers die zich drijvende hielden middels een vlot, matrassen, stoelen, tafels enz. Deze mensen deelden mede dat de gehele Hollandse en inlandse bemanning zich in de sloepen had begeven en zich door de scheepsmotorboot in oostelijke richting liet opslepen.'

Terwijl Berveling zich afvroeg of het verantwoord was deze mensen aan boord te nemen, 'hetgeen in strijd zou zijn met de instructies', verscheen een Japans vliegtuig en begon een aanval. Nadat de eerste bom was gevallen, verdween de vliegboot. De drenkelingen moesten aan hun lot worden overgelaten en al zigzaggend zag de Boelongan kans de bommen naast het schip te krijgen en na een kwartier in een regenbui te verdwijnen, onzichtbaar voor de vijand, die men nog 20 minuten boven zich hoorde.

* Berveling vermeldt uitdrukkelijk dat hij een paar keer werd aangevallen, terwijl de Y 63 rapporteerde dat het Japanse vliegtuig na één bom te hebben afgeworpen verdween. Aangenomen kan worden dat de kapitein van de Boelongan gelijk had, daar zijn lezing wordt bevestigd door Duitse getuigen uit de werkboot (zie noot 80).

Intussen waren, volgens de kapitein van de Boelongan, wind en zee zo toegenomen dat de Duitsers die zich drijvende hadden weten te houden, wel verdronken zouden zijn. Verwacht mocht worden dat de 60 Duitsers in de sloep voor 40 personen ook weinig kans zouden hebben te landen (hetgeen immers moest worden belet). Waaraan Berveling toevoegt: 'achteraf is gebleken dat zich onder deze mensen enige zeelieden bevonden, die de sloep op kundige wijze door deze bui heen hebben genavigeerd.'
Indien de vier sloepen en de motorboot van de Van Imhoff zeil op hadden, koersten zij thans - in verband met de heersende wind - waarschijnlijk om de noord. Daarom werd door de Boelongan nog tot de avond in deze richting gezocht, echter zonder succes. Later op de avond kreeg men van CZM order naar Padang op te stomen, waar de Boelongan de volgende dag binnenliep.

Over het niet-aan-boord-nemen van de Duitsers schreef Berveling in zijn verslag het volgende.

'Tot slot zij nog vermeld, dat officieren en inlandse beman¬ning van het m.s. Boelongan zich ontevreden toonden omtrent het weigeren de Duitsers uit de sloep over te nemen en het talmen van de gezagvoerder om het twintigtal half verdronken mensen uit het water op te pikken. Waarna ondergetekende de oudste van de officieren, namelijk de heer O. Maaskant, hoofdwerktuigkundige van het m.s. Boelongan[, in vertrouwen heeft genomen en hem zijn orders heeft laten lezen. De heer Maaskant heeft daarna verklaard, dat het niet de gezagvoerder was die zich zo onmenselijk gedroeg, doch dat de kapitein met veel tegenzin zijn orders moest opvolgen.'

Kapitein Berveling bracht in Padang verslag uit aan luitenant-ter-zee Mulder, die in zijn dagboek, onder 21 januari, aantekende: 'Boelongan en Pief kwamen beide binnen. Pief had niets ontdekt. Boelongan had ongeveer 80 Duitsers ontmoet. maar in verband met het niet aan boord hebben van bewaking deze niet aan boord genomen.'

Terwijl aan Duitse zijde steeds is volgehouden dat er meer had moeten en kunnen worden gedaan voor de geïnterneerden op de Van Imhoff, gold de heftigste kritiek het optreden van de Boelongan. Dat zal niemand verbazen, aangezien de kapitein van dat schip zelf van 'onmenselijk' gedrag sprak. Maar wat wisten de drenkelingen van speciale orders en instructies voor het redden van de opvarenden van de Van Imhoff? Wij komen vanzelf terug op deze punten, maar zullen eerst kort de verdere lotgevallen beschrijven van zowel de Nederlandse bemanning en militairen na hun landing op Poelau Simoek, als van de geïnterneerden die de Van Imhoff wisten te verlaten.
Om de leesbaarheid te verhogen, heb ik wat cursivering en wat extra witregels aangebracht die in het origineel van Bezemer niet voorkomen. Ik zou je zeker aanraden om het volledige verslag van het geval Van Imhoff bij je onderzoek te betrekken. Behalve in Bezemer is dat uiteraard in allerlei andere verslagen en officiële rapporten te vinden. Als het in mijn familie was voorgekomen, zou ik ervan smullen. :-D

Als je meer wilt weten over de schepen waarop kapitein Berveling tijdens de Tweede Wereldoorlog voer, stel je dan in verbinding met Henk Meurs. Hij zal je graag verder helpen.
beata

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door beata »

Beste Theo,

Je reactie overtreft al mijn verwachtingen. Ik ben super blij met al je informatie. Het boek waar je het over hebt, dat heb ik inmiddels in mijn bezit. Mijn buurman heeft vroeger op sleepboten gevaren en heeft een hele wand met boeken over schepen en alles daarom heen. Ik had al wat boeken van hem geleend, maar dit boek had ik laten liggen omdat het volgens hem wat 'droge kost' was. Nu blijkt daar toch de sleutel van mijn onderzoek te liggen:-)

Ik ga je advies zeker opvolgen door een mail te sturen aan dhr. Henk Meurs.

Nogmaals mijn hartelijke dank voor je reactie. Ik ben niet aan het watertanden, maar ik kwijl er gewoon van :-D

Groet,
Beata
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Kijk eens aan, dat is snel! Niet eens hoeven te wachten tot de bibliotheek open is. :)
Weer iemand blij.
Henk Meurs kan je vast en zeker interessant materiaal leveren.

Veel succes met je onderzoek.
Mocht je meer informatie willen hebben: het barst op dit forum van de kennis.
beata

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door beata »

Ja zo zie je maar, met internet, de juiste forums en de juiste buren is het allemaal niet zo heel moeilijk :lol:
jan torfs

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door jan torfs »

Ik zou ook eens de bijdrage lezen die Willem Oosterbeek op 25 april 2008 schreef op www.depers.nl, terugvindbaar via Google.De stories van de van Imhoff en de Boelongan (ook deze laatste !) doen je haren ten berge rijzen, het gaat hier om een regelrechte en bewuste OORLOGSMISDAAD door Nederlanders op honderden onschuldige, veelal bejaarde mensen. De concentratiekampen die de Hollanders voor de Duitse en Oostenrijkse Oost-Indiërs inrichtten moesten overigens niet onderdoen voor de latere Jappenkampen... Daar gaat het boek van van Heeckeren "Batavia seint Berlijn" over. Even bedenkelijk is de manier waarop Nederland later met de justitiële afhandeling van deze misdaad omging, hoe de betrokken kapiteins ineens aan geheugenverlies leden en hun verantwoordelijkheid ontvluchtten, hoe een VARA-documentaire met de inconvenient truth eerst verboden en finaal vernietigd werd opdat er maar niet teveel ruchtbaarheid aan zou worden gegeven etc.
maasman
Berichten: 1
Lid geworden op: 12 dec 2017 10:45

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door maasman »

In de uitzending op NPO TV, 10 december 2017, werd opnieuw aandacht besteed aan het drama rond de Imhoff. Eerder las ik in DE PERS en Der Spiegel een artikel over dit oorlogsdrama. Ik vond deze artikelen toen ik de naam Berveling in Google intoetste. Enkele jaren geleden kocht ik namelijk een penning, die volgens de verkoper Vlaardingen als herkomst had. Op de bijgevoegde foto's is te zien, dat deze penning aan ML Berveling is uitgereikt, bij zijn 25 jarig dienstverband bij de KPM. Het afgebeelde schip is de Ophir. Deze penning is ook aanwezig in de collecties van de scheepvaart musea in Amsterdam en Rotterdam. Daar wordt vermeld dat de penning is ontworpen door Lion Cachet en Zegveld.
Bijlagen
IMG_20171211_145136 (4) - kopie.jpg
IMG_20171211_145136 (4) - kopie.jpg (139.1 KiB) 7393 keer bekeken
IMG_20171211_145621 (3) - kopie.jpg
IMG_20171211_145621 (3) - kopie.jpg (142.21 KiB) 7393 keer bekeken
Gebruikersavatar
Drentenier
Berichten: 2198
Lid geworden op: 12 mei 2010 14:13
Locatie: Gasselte

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door Drentenier »

Hallo Maasman,

Aangezien het bijna acht jaar geleden is dat Beata de oproep plaatste m.b.t. informatie over M.L. Berveling is het misschien slimmer om haar direct via email te benaderen met deze informatie (inloggen en op haar gebruikersnaam klikken; de rest spreekt voor zichzelf).
Aangezien er al jaren geen verdere reactie op haar oproep is gekomen lijkt het mij niet waarschijnlijk dat ze jouw bijdrage snel zal zien.
Succes.
Groet,
Hans
Tom Janssen
Berichten: 1
Lid geworden op: 17 dec 2017 23:27

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door Tom Janssen »

Beste
Hoe werkt dat precies ?
Ik zou ook met Mw Berveling in contact willen komen na die TV-uitzendingen.
Ik begrijp dat ik de ledenpagina moet opvragen, maar hoe/waar vind ik die ?
Benieuwd...
Gebruikersavatar
Drentenier
Berichten: 2198
Lid geworden op: 12 mei 2010 14:13
Locatie: Gasselte

Re: Op zoek naar info over 19-01-1942 en M.L. Berveling

Bericht door Drentenier »

Hallo Tom,
Zie dus hierboven.
Je moet je eerst weer aanmelden op Kombuispraat. Ga dan naar het bericht van Mevr. Berveling en klik op haar gebruikersnaam (beata).
Dan kom je op een pagina waar staat dat je haar een email kunt sturen. Klik daar op en de rest volgt vanzelf. Moet lukken :wink:
Groet,
Hans


Plaats reactie