Taal en zo...

Hier kan iedereen alles plaatsen over zaken die actueel en interessant zijn, maar niets met scheepvaart te maken hebben.
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10601
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Taal en zo...

Bericht door jdbvos »

Ik denk dat die Belgen die formulering taalkundig ook correcter zien dan de NLer...
De diener, of dienaar, bedient iemand...
degene die bediend wordt, is dan ook de bediende (persoon)

Benamingen, die mij zelfs nu nog steeds een ongemakkelijk gevoel geven....
En ik merk in de conversaties -ook hier- dat dat bij meer mensen leeft:

Soms bekruipt mij wel eens het gevoel dat de cilviele dienst zich ondergewaardeerd voelt, of voelde...
In hoeverre dat terecht zou kunnen zijn, kan ik niet beoordelen.
Maar ik persoonlijk heb hun werk altijd als een grootse service ervaren, en heb ik altijd gevonden dat mij een grote gunst werd verleend....

Iedereen aan boord had een taak, en al die taken zorgden dat een schip leefde en werkte.
Zelfs de allergrootste constructie bestaat uit vele onderdelen, met hier en daar wellicht een piepklein nietje om de zaak bijelkaar te houden.
Zonder dat nietje stort de zaak wellicht nog niet inelkaar, maar dat nietje houdt vaak wel de werkbaarheid hoog.
Als zo'n nietje bijvoorbeeld een plafond-paneel op z'n plaats moet houden, ga je dat nietje heel snel heel erg missen als die plaat nét genoeg eenzijdig naar beneden hangt

In m'n jonge jaren kon ik daar niet veel meer uiting aan geven behalve 'héél gewoon' proberen te doen, maar later, terug op de zgn KHV (ook wereldwijd varend) hadden we maar 1 civiele dienstpersoon: de kok.
En ik maakte er ook een gewoonte van mezelf bij aanmonstering ook even in de kombuis voor te stellen, en bij afmonstering altijd persoonlijk afscheid te nemen en te bedanken voor z'n goede zorg.

De civiele dienst is op een vrachtschip vaak niet de dienst die het meest in het oog springt voor de buitenwereld. Maar ze zijn de olie, die de machinerie soepel laat draaien
Een restaurant zonder ober's, is een snackbar... Niks mis mee, hoor ! Maar het is géén restaurant !
Oost, west...ook best

Gebruikersavatar
Allen
Berichten: 4861
Lid geworden op: 26 feb 2010 12:24
Locatie: Tukkerlaand

Re: Taal en zo...

Bericht door Allen »

Op glad ijs met achtervoegsels

Het Nederlands kent veel achtervoegsels. Een achtervoegsel, ook wel suffix genoemd, is een toevoeging aan een bestaand woord, bijvoorbeeld -achtig in vergeetachtig. Sommige achtervoegsels zorgen voor vergissingen en betekenis- of spellingproblemen.
Neem het achtervoegsel -aar. In babbelaar, redenaar en tekenaar betekent dat woorddeel respectievelijk:
degene die babbelt, redeneert en tekent.
Maar we zien dan dat het in het woord rammelaar niet helemaal klopt:
niet de rammelaar is degene die rammelt, maar de baby die dit speelgoed driftig hanteert.

Echte misverstanden over een bepaald achtervoegsel ontstonden in de jaren 70 van de vorige eeuw, toen verschillende gijzelingen de aandacht van heel Nederland opeisten. Voor ieders begrip was een gijzelaar toen degene die gijzelde, dus net als bij het woord twijfelaar bedoeld wordt: hij die twijfelt. Als er in een krant stond dat er enkele gijzelaars waren vrijgelaten, regende het correcties aan de redactie: nee, niet de gijzelaars maar gegijzelden werden vrijgelaten. Het lijkt me nu voor alle duidelijkheid goed om maar weer te geven hoe de nieuwste uitgave van de 'Dikke' van Dale het woord gijzelaar interpreteert. In de vijftiende druk uit 2015 staat dat een gijzelaar iemand is die wordt gegijzeld, de vrouwelijke vorm is gijzelaarster. Omdat Van Dale onze woordenschat allereerst beschrijft en niet iets voorschrijft, is in het artikel ook nog opgenomen dat onder gijzelaar een terrorist verstaan kan worden. Maar dit is duidelijk een tweede optie. Ik denk dat we kunnen zeggen dat die nu niet meer gangbaar is. Meer duidelijkheid verschaffen dan ook taaladviezen via internet door het blad Onze Taal en door de Taalunie. Ik geef de hoofdgedachte daarvan weer. Een gijzelaar is iemand die gegijzeld wórdt. Dus dit is een heel andere interpretatie dan van woorden als bedelaar, brabbelaar en handelaar. Want daarin gaat het om de handeling die de persoon zelf verricht. Toch is 'gijzelaar' niet de enige vreemde eend in de bijt van woorden met achtervoegsels. Bij martelaar en dompelaar zien we dezelfde betekenisontwikkeling als bij gijzelaar, maar dan hebben we het ook wel gehad met de uitzonderingen op de regel. Wat zijn nu juiste benamingen voor degene die actief is bij een gijzeling van zijn medemensen? Gangbaar zijn de termen: gijzelnemer, gijzelhouder en kaper.

Woorden die we hopelijk niet vaak zullen tegenkomen in ons dagelijkse nieuws.

Taalvraag006.JPG
Taalvraag006.JPG (24.2 KiB) 2626 keer bekeken
Grtn @Allen
v+d
Berichten: 7174
Lid geworden op: 20 jun 2011 19:56

Re: Taal en zo...

Bericht door v+d »

Woordeloos , achterwaarts, ex-collega?
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10601
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Taal en zo...

Bericht door jdbvos »

ik dacht aan woordloos...
Oost, west...ook best
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Taal en zo...

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Woordeloos, werkeloos, waardeloos, radeloos, redeloos en reddeloos.
Maar wel levenloos en wezenloos.
Gebruikersavatar
Allen
Berichten: 4861
Lid geworden op: 26 feb 2010 12:24
Locatie: Tukkerlaand

Re: Taal en zo...

Bericht door Allen »

@Jan, de man die hemelsbreed een kleine 5 kilometer oost van Zutphen Centrum woont:
"Welke krant lees jij?" :)

@Theo, liet jij op zo'n laat/vroeg tijdstip de grijze massa nog draaien? :shock:

EN voor @Harry, aan de andere kant van de plas, met een tussen-streeepie. :mrgreen:

Hoe dan ook, volgens de taalman (en dat ben ik niet) is onderstaande DE oplossing. :-D

Taalvraag006a.JPG
Taalvraag006a.JPG (35.43 KiB) 2415 keer bekeken
Grtn @Allen
v+d
Berichten: 7174
Lid geworden op: 20 jun 2011 19:56

Re: Taal en zo...

Bericht door v+d »

Allen, sinds de nieuwe pijpjes lees ik slechts goed nieuws, dus bijna de gehele Stentor sla ik over. De kijkbuis wordt soms ingeschakeld voor uitzending gemist, als het nog een ouderwetse was geweest had ik er al lang geleden een aquarium van gemaakt. Dus ik hou veel tijd over en lees veel :wink: Helaas ben ik niet zo goed in talen, ook niet in mijn moerstaal, maar lezen helpt wel :) . Ik steek nog wel eens iets op van die schipper in Griekenland denk ik.
Gebruikersavatar
Harry G. Hogeboom
Berichten: 14439
Lid geworden op: 22 jul 2004 02:07
Locatie: Canada

Re: Taal en zo...

Bericht door Harry G. Hogeboom »

Ik steek nog wel eens iets op van die schipper in Griekenland denk ik.
FOEI toch Jan.......als oud-massinist "denk je" zoiets van die lui van boven.........maaar " hardop zeggen"!!! en DAN ook nog " zwart op wit" :lol: :roll:.........ik kan het niet meer bij-houden, de tijden veranderen :mrgreen:..'tis dat zijn beste Vader zaliger ook Massinist was........maaar anders :wink: :wink:
MVG HGH.
"Don't sweat the small stuff"
v+d
Berichten: 7174
Lid geworden op: 20 jun 2011 19:56

Re: Taal en zo...

Bericht door v+d »

Machinisten kunnen alles maken, zelfs schippers, dat blijkt wel :lol:
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Taal en zo...

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Blij dat iemand zo nu en dan iets opsteekt van mijn gezeur! :-D
En er is nog het een en ander te leren. Ik keek en luisterde vanavond met grote interesse naar het lange gesprek met de koning. Maar ik schrok toch wel een beetje toen ik de koning hoorde zeggen: "Wij beseffen ons..." :shock:

Van Dale was ook in het nieuws. In DWDD. Over de nieuwe woorden die worden toegevoegd. Dat zijn er gemiddeld vijf per dag. Vroeger werden ook woorden uit het woordenboek gehaald, omdat de boeken anders te dik werden, maar dat hoeft niet meer omdat er geen nieuwe gedrukte editie meer komt; alleen nog digitaal, online. Vanaf nu wordt de Van Dale online elke nacht ge-update.

Allen, ik ben vaak nog laat. Ik vind slapen steeds meer tijdverspilling. Daar is tijd genoeg voor als je dood bent.

Vanavond had ik mijn vertaling écht klaar, dus die kan morgenochtend naar Amsterdam. Mijn extra correctie was een groot succes: het was nauwelijks te geloven wat ik allemaal nog tegenkwam aan fouten en woorden of hele zinnen die veel beter konden. Dus: vanaf nu altijd een extra correctieronde. Veertien dagen uittrekken voor de volledige correctie.
Nu drie dagen andere dingen en zondag aan de volgende beginnen.
Maar nu eerst snurken.


Plaats reactie