Brazilië is expert in het zich afzonderen van de wereldeconomie, door middel van overmatige bureaucratie, marktbescherming (handels-barrières), een ondoorgrondelijk belasting systeem, en een zeer rigide en complexe wetgeving, waardoor investerende (buitenlandse) bedrijven afgeschrikt worden. (elke staat heeft zijn eigen BTW tarieven en fiscale wetten, die per definitie niet compatibel zijn...)
Het verschepen van goederen van de ene naar de andere staat, is fiscaal moeilijker dan een product exporteren...
Importeren is een crime, daar moet je gespecialiseerde mensen voor in dienst nemen, of anders uitbesteden (wat geld kost).
Dat afzonderen en het stimuleren van de interne markt, levert wel werk op, maar Braziliaanse bedrijven kunnen de competitie op de exportmarkten niet aan, behalve dan voor 'commodities' zoals koffie, soja en ijzererts. De kwaliteit van Braziliaanse producten is ook matig en zelden van wereldklasse. Er zijn een paar uitzonderingen zoals de vliegtuigen van Embraer.
Waar Brazilië zich wel in onderscheid is de tertiaire sector, de service verlening. Veel multinationals hebben hun regionale hoofdkantoor in São Paulo of Rio de Janeiro.
Door deze omslachtigheid en het bemoeilijken van het doen van zaken door de overheid, moet je als ondernemer wel degelijk rekening houden. Het openen van een bedrijf kost je nog steeds zeker 3 tot 4 maanden, en het sluiten kost je meer dan een jaar.
Werknemers worden zeer goed beschermd, en werkgevers krijgen vrijwel altijd de rekening in het geval van een dispuut of ontslag.
Deze bureaucratie en omslachtigheid resulteert in extra kosten voor een bedrijf, wat hier ook wel "cost of Brazil" genoemd wordt.
Om een voorbeeld te geven, wat ik uit ten treure heb doorberekend is lokale productie van industriële goederen.
Een product X wat in Nederland €100.000 kost om te maken, en €60.000 om hier te importeren, dus totale kosten €160.000 kun je door hier lokaal te produceren niet goedkoper maken, ondanks lagere lonen en naar verwachting lagere kosten voor productie.
Dus niet....
door lagere productiviteit (in sommige gevallen 40-60%), hogere belastingen (ook over werk), hogere materiaal kosten en hogere energiekosten kost de productie van hetzelfde industriële product €250.000 dus 2,5 x zo veel dan in Europa...
Dus kun je niet concurreren met geïmporteerde producten. Wat doet de Braziliaanse overheid ? Verplicht de olie- en gas-sector om voor minimaal 70% lokaal te produceren. De reden achter deze denkwijze klinkt heel plausibel en sociaal, om lokale productie te stimuleren en daarmee lokale werkgelegenheid te stimuleren, maar het principe is fout.
De overheid zou de "cost of Brazil" moeten aanpakken, economie stroomlijnen, infrastructuur verbeteren, bureaucratie moeten afschaffen, handelsbarrières wegnemen, productiviteit stimuleren, overbodige wetten en regels schrappen, doorbreken van monopolies (Petrobras) etc. etc. etc.
Maar nee, niets van dit alles gebeurd. De heren op het rode pluche in Brasilia gaan gewoon door met het zakken vullen. De bedrijven die hier van profiteren gaan gewoon door, want ze kunnen de hogere prijzen gewoon doorberekenen aan Petrobras, en andere staatsbedrijven.
Een
onderzoek wat een aantal jaren geleden is uitgevoerd kwam met een schatting van de totale corruptie tussen de 1,4 en 2,3% van het BNP (bruto Nationaal Product). Recentere studies komen met hogere getallen.
Dan kun je dus vragen, wat doe je daar in Brazilië ? Ja, goeie vraag. Maar ook ik zie verbetering op lange termijn, de bevolking pikt het niet meer en gaat de straat op. Waar vroeger niemand zich druk over maakte, dat er geld verdween is men nu verontwaardigd en wordt er tegen geageerd.
Hoe lang gaat dit duren ? Moeilijk te zeggen, maar ik denk dat het sneller zal gaan vanwege het toegenomen politieke bewustzijn van de bevolking. In de grote steden is er al een duidelijke trend waar te nemen. Aangezien een groot gedeelte van de bevolking in de grote steden woont, is er hoop. Hoop dat de noodzakelijke veranderingen doorgevoerd zullen gaan worden en Brazilië weer het land van de glorierijke toekomst wordt.
Zoals al eerder gezegd, Brazilië heeft alles om een wereld-economie te worden:
- natuurlijke zeehavens
- vrijwel alle voorkomende mineralen en (half-)edelstenen
- één van de grootste producenten van voedsel
- beschikking over grote waterkracht-centrales
- een grote interne markt, en voldoende arbeiders om de economie gaande te houden (nog geen vergrijzing)