Sterke openingen

Alles over boeken, schrijven, uitgevers etc.
klaas mulder (RIP)

Re: Sterke openingen

Bericht door klaas mulder (RIP) »

Kreeg vandaag een boek onder ogen, wat begint met de in mijn oren al goed klinkende opening:

Veel gezagvoerders ter koopvaardij zijn gestoord...

Dan kan zo'n boek bij mij eigenlijk al niet meer stuk. :shock: :-D :-D

groet, Klaas :-D

Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10556
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Sterke openingen

Bericht door jdbvos »

Ik vind een communistisch sprookjesboek ook altijd wel leuk: "Er ZAL eens...."
Oost, west...ook best
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Sterke openingen

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Martin schreef:de meeste schrijvers weten nooit waar het verhaal heen wil en waar het ophoudt
Dat ben ik bepaald niet met je eens. Je moet het verhaal volledig in je hoofd hebben zitten: begin, een ontwikkeling die duidelijk naar een bepaald punt voert of in elk geval lijkt te voeren, het bereiken van dat punt en het slot. De hoofdfiguren moeten vastliggen en de locaties eveneens. Ook de tijdlijn moet vastliggen. Als dat zich dan in gang gaat zetten, dan kun je zijpaden inslaan, maar de lijn, de verhaallijn moet je vasthouden. Soms kunnen dat meerdere verhaallijnen zijn of tijdens het schrijven kom er eentje bij, maar dat moet toch allemaal naar dat ene punt blijven voeren.

Wat je niet in de hand hebt, zijn de dialogen. Je hebt de figuren wel gecreëerd, je weet hoe ze eruitzien, maar je weet nog niet wat ze gaan zeggen en hoe ze dat gaan zeggen. Hoe zij zich naar dat ene punt toe gaan werken of proberen die ontwikkeling tegen te houden. Ik vind het een prachtig, wat geheimzinnig proces. Na afloop vraag je je af - ik althans wel - waar het in godsnaam allemaal vandaan is gekomen.

Het einde moet logisch voortvloeien uit het verhaal. Doet het dat niet, dan deugt er iets niet. Als de schrijver niet helemaal tevreden is met het slot, zal de lezer dat helemaal niet zijn. Ook een open einde moet logisch voortvloeien uit het verhaal. Een open einde is geen gemakzucht van de schrijver, er maar een punt aandraaien, er gewoon maar mee ophouden omdat hij of zij het eigenlijk verder niet meer weet. Een open einde moet onvermijdelijk zijn, waarbij ook de lezer met het gevoel moet achterblijven dat het niet anders kon aflopen dan vaag, zonder duidelijk einde. Het verhaal moet aan het einde wel "rond" zijn, wat niet noodzakelijkerwijs betekent dat de laatste zin moet teruggrijpen op de eerste.

De opbouw van een boek of van een verhaal is soms moeilijk, maar altijd mooi. Je kunt pas gaan bouwen als je de bouwstenen bij de hand hebt. Als je die al bouwend moet aanslepen zonder dat je een goed bouwplan hebt, krijg je een krakkemikkig gebouw dat geen "geheel" is. Veel boeken worden vrijwel helemaal "in het hoofd" samengesteld. Het op papier of op de harde schijf zetten is eigenlijk niets anders dan het leegmaken van dat hoofd. Wie kans ziet om in drie maanden een goed boek te schrijven, zal daar voordien al enige jaren mee bezig zijn geweest. Het wordt anders als je een serie schrijft met een vaste hoofdfiguur. Dan wordt het telkens een nieuw borduursel op hetzelfde stramien. Ook dat is een kunst.

Mooi werk, mensen. :)
Gebruikersavatar
dita
Berichten: 2239
Lid geworden op: 08 dec 2009 18:19
Locatie: Hamina
Contacteer:

Re: Sterke openingen

Bericht door dita »

Het verhaal moet aan het einde wel "rond" zijn, wat niet noodzakelijkerwijs betekent dat de laatste zin moet teruggrijpen op de eerste.
Theo,
Natuurlijk hoeft het niet een must te zijn dat het einde iets met het begin te maken heeft. Het valt mij vaak op dat het nu eenmaal zo is. Bij Jan de Hartogh om maar iemand te noemen zie ik het verscheidenen malen.
In "Herinneringen van een bramzijgertje" komt op de eerste bladzijde het geuzenlied "Merck toch hoe Sterck" voor en op het eind ook weer. In de oorspronkelijke engelstalige uitgave "The lost Sea" geheten, wordt daarentegen met geen woord gerept over dit lied. Er wordt wel verteld van "a little horseman who fell in love with a little maiden". En ook op een van de laatste bladzijdes wordt die horseman weer genoemd. Vraag ik me af: heeft de vertaler van het boek er zelf wat bijgefantaseerd. Het geuzenlied is helemaal geen liefdesverklaring in tegendeel. Daar slaat men op trommels om de Spanjaarden te verdrijven.
Nou ja!
Groeten uit de ijskast van Hamina. - 13 en dalende.
Martin
Bijlagen
the call of the sea.JPG
the call of the sea.JPG (1009.69 KiB) 5734 keer bekeken
bramzijgertje.JPG
bramzijgertje.JPG (533 KiB) 5734 keer bekeken
Keep going
Martin


"Ver van huis en ongeschoren"

http://issuu.com/martinhendriks/docs
Gebruikersavatar
dita
Berichten: 2239
Lid geworden op: 08 dec 2009 18:19
Locatie: Hamina
Contacteer:

Re: Sterke openingen

Bericht door dita »

Klaas,

Bedankt voor de positieve opmerking. Ik neem aan dat het uit mijn boek "Drijfijs" is.
Ja het is zo "Gezagvoerders zijn vaak gestoord" en meestal hebben ze het zelf niet in de gaten. Dat heeft natuurlijk niets te maken met het uitoefenen van hun "dasein".
Ieder vaart zijn eigen scheepje, zeg ik maar.
Groeten maar weer
Martin
Keep going
Martin


"Ver van huis en ongeschoren"

http://issuu.com/martinhendriks/docs
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Sterke openingen

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Dat is leuk, dat je Herinneringen van een bramzijgertje als voorbeeld aanhaalt. Ik ken The Lost Sea niet en dus kan ik niet vergelijken, maar de vertaling is van Jan de Hartog zelf, zoals dat met het overgrote deel van zijn boeken het geval is. Het stond hem daarom vrij om daarin te veranderen wat hij wilde en daar had hij in dit geval een gegronde reden voor, want eigenlijk heeft Jan de kluit wel een beetje belazerd. Herinneringen van een Bramzijgertje was het Boekenweekgeschenk 1967 en dat wordt geacht een oorspronkelijk werk te zijn. Een schrijver wordt uitgenodigd om het boekenweekgeschenk te schrijven, wat een hele eer is. Door hier een boek uit 1951 voor te gebruiken, heeft hij zich er wel een beetje met een Jantje (de Hartog) van Leiden vanaf gemaakt. :-D

Dat "Merck toch hoe sterck" niet in The Lost Sea voorkomt, kan ik me voorstellen; het zegt de Engelse lezer zo weinig. Als je dat van het Nederlands naar het Engels zou moeten vertalen, zou je ook beter een ander lied kunnen zoeken. Er zijn genoeg psalmen en gezangen die als strijdliederen werden gebruikt en in het Engels en Amerikaans even bekend zijn als in het Nederlands, dus daar zou je er als vertaler dan eentje van moeten uitzoeken. Ik zit vaak met dat probleem: namen en begrippen die voor de Amerikaanse en Engelse lezer heel gewoon zijn, maar die de Nederlandse lezer niets zeggen. Dan zoek je een oplossing, wat een alternatief, een zo goed mogelijk equivalent kan zijn, of je laat het eenvoudig weg. Dat is beter dan verwarring stichten.
Gebruikersavatar
dita
Berichten: 2239
Lid geworden op: 08 dec 2009 18:19
Locatie: Hamina
Contacteer:

Re: Sterke openingen

Bericht door dita »

Theo,
Natuurlijk dat is het. Jan de H had geen vertaler nodig. Dat deed hij zelf.
Het enige dat ik persoonlijk heel erg jammer vind is dat hij in "The lost Sea" het dorp Huizen met de volle naam noemt en in het Nederlandse boek het dorp Oosterdam noemt. Waarom? Schaamde hij zich?
Het is een mooi dorp (ik ben er geboren) en zou er trots op zijn. Jan heeft er zelf gewoond en is er op school gegaan. Het was toch een deel van zijn leven. En al zou hij geen braaf "taatje" (Huizers voor jongen) geweest zijn, daar trekt de dorpeling zich niets van aan want ondanks hun sterk Calvinistische inslag zijn ze erg vergevingsgezind met een zeer ruime blik. Hier kan ik nog wel over verder door gaan maar dan gaan we van het topic af.
Uiteindelijk had Jan de H het makkelijker met vertalen als een broodvertaler.
:mrgreen: By the way: Al worst gemaakt van de vrouw van de slager! :)
Groeten aan Griekenland
Martin
Keep going
Martin


"Ver van huis en ongeschoren"

http://issuu.com/martinhendriks/docs
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Sterke openingen

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Uiteindelijk had Jan de H het makkelijker met vertalen als een broodvertaler.
Nou, dat zit nog. Als vertaler moet je proberen om zo exact mogelijk weer te geven wat de schrijver bedoelde, zowel direct, als ook tussen de regels. Maar daar moet je naar raden en dus kun je niet meer doen dan je best. Als je een geroutineerde vertaler bent, dan maak je er heus wel iets moois van.
Maar heb je het zelf in de andere taal geschreven, dan weet je heel precies wat je bedoelde, wat je dacht en wat je over probeerde te brengen toen je dat schreef. Om dat dan om te zetten naar het Nederlands en daar zélf net zo tevreden over te zijn als je over het oorspronkelijk was, is veel moeilijker dan wanneer een vreemde vertaler dit doet. Ik spreek uit ervaring. Ik heb het ook al gezegd: Mijn verhaal "Singapore Fling" heb ik keer op keer getracht naar het Nederlands te vertalen, maar het lukt me simpelweg niet. Dat wil zeggen: niet zo dat ik er ook echt helemaal tevreden over ben. Ik heb het opgegeven. Bij het verhaal "My Sweet Annie" dat als "Annie" in Vroeger had je lol kwam, lukte dat pas na een aantal pogingen.
Wel is het zo dat je , als je het zelf doet, maakt niet van welke naar welke taal, dat je dan helemaal vrij bent. Daarom kun je dan ook beter van hértalen spreken dan van vértalen. In dat geval kun je ook namen en locaties veranderen zoals Jan de Hartog klaarblijkelijk heeft gedaan.

Een heel goed voorbeeld daarvan is het beroemde boek Het dodenschip van B. Traven - een van de boeken uit mijn eigen top 5. Hij schreef dat in het Duits, maar vertaalde het later zelf naar het Engels en bracht daar belangrijke wijzigingen in aan en ook aanvullingen. Ik heb het in het Nederlands gelezen, in het Duits, in een Engelse vertaling van iemand anders en in zijn eigen Engelse vertaling, maar die wint het met lengte.
Een van mijn wensen is om nog eens een goede, moderne Nederlandse vertaling van Het dodenschip te maken. Ik zou dat dan doen vanuit die Engelse vertaling van Traven zelf met de oorspronkelijke Duitse tekst ernaast. Maar ja, wie zal mij daar opdracht voor willen geven...? Wie weet leest iemand van Meulenhoff dit op zekere dag en denkt dan: hé, dat is een goed idee! :roll:
Die hebben de rechten namelijk.

Schei alsjeblieft uit over die slagersvrouw... :shock:
Gebruikersavatar
Brazuca
Berichten: 2133
Lid geworden op: 04 mei 2009 00:06
Locatie: São Paulo
Contacteer:

Re: Sterke openingen

Bericht door Brazuca »

Niet de openingszin, maar een mooie zin uit de eerste paragraaf van een verhaal van Joseph Conrad;
Joseph Conrad schreef:Between the five of us there was the strong bond of the sea, and also the fellowship of the craft, which no amount of enthusiasm for yachting, cruising, and so on can give, since one is only the amusement of life and the other is life itself.
Gebruikersavatar
dita
Berichten: 2239
Lid geworden op: 08 dec 2009 18:19
Locatie: Hamina
Contacteer:

Re: Sterke openingen

Bericht door dita »

Dit is geen sterke opening maar een stom verhaaltje uit de praktijk.

Ontmoeting in Biskaje

“Achter ons zit schip, een medeligger die ongeveer de zelfde vaart loopt als wij” zei de kapitein tegen de stuurman tijdens het wacht overgeven tegen middernacht. “Het was eerst een tegenligger maar zij veranderde een uurtje geleden 180 graden van koers. Af en toe loopt die schuit ons wat op maar elke keer als ’íe op een ¼ mijl afstand zit dan zakt ‘ie af . Dus hou die snuiter met zijn doen en laten goed in de peiling. Verder een goede wacht” en het gezag verdween in het donkere trapgat naar beneden om zijn kooi op te zoeken.
Gedurende de gehele nacht bleef die tanker, want dat was het had de stuurman met behulp van zijn kijker vastgesteld, achter hun zitten. Ongeveer de zelfde vaart en ook dezelfde koers houdende.
Bij het gloren van het daglicht, zo tegen vier uur zat de vreemdeling op hooguit drie kabels afstand en op twee streken achterlijker dan dwars aan stuurboord, kwam op de VHF een bericht door en wel zo luid dat de stuurman aannam dat het van de tanker was. “Ship on my portside this is the ship on your starboardside please what is your position and where you going. What port” voegde de stem er nog ten overvloedde aan toe.
De stuurman was eerst van plan om Honolulu te zeggen met als positie de coordinaten van enige mijlen zuid van IJsland. Maar dat kon hij zich toch niet op zijn geweten halen en na gezegd te hebben dat ze naar Casablanca gingen en als positie de juiste coordinaten op een tiental mijlen zuidwest van Ushant te geven, gaf de tanker eerst hard stuurboord en vervolgens op tegenkoers ging liggen om snel achter de kim te verdwijnen. Richting Rotterdam zoals hij bedankend in het Engels met een Grieks accent zei.
Groeten uit Hamina
Martin
Keep going
Martin


"Ver van huis en ongeschoren"

http://issuu.com/martinhendriks/docs


Plaats reactie