Oorlogsherinneringen

[gerard tenerife]

Zweeds Witte brood Feb. 1945, het kan mij niet schelen wie het bakte, Ik heb het gegeten en het was heerlijk, het beste wat ik ooit gehad had, of we er ook wat op hadden weet ik niet meer, ik was ook nog geen 5 jaar oud, maar het zal wel niet. Na de luchtlanding in Arnhem was het in Amersfoort geen vetpot, gedroogde groenten en fruit via de ondergrondse en dan was er nog altijd de Gaarkeuken.
mvg Gerard

[Patru (R.I.P)]

Pamflet met dankgedicht naar aanleiding van de Zweedse hulp.

Pamflet 1945b.jpg (357.67 KiB) 3093 keer bekeken

Groet, Paul G.

[Allen]

RET materieel na WW2.

RET.JPG (158.52 KiB) 2955 keer bekeken

[Patru (R.I.P)]

Door het wegvoeren van de tramwagens naar Duitsland ontstond een tekort aan materieel tot ver ná de oorlog.
Dat leidde tot tramtrossen; meerijden op de treeplank. Daar kwamen veel ongelukken uit voort, met daarna de nodige waarschuwingen.

Affiche GVB 1946.jpg (93.56 KiB) 2896 keer bekeken

Waarschuwing GVB 1946.jpg (64.39 KiB) 2896 keer bekeken

Groet, Paul G.

[leo-shof]

Ik kreeg vandaag wat in mijn handen wat ik nog netgezien had binnen de familie
maar wat wel bekend zal zijn voor de oudere onder jullie

Image8-.jpg (123.65 KiB) 2830 keer bekeken

Image8-..jpg (135.73 KiB) 2830 keer bekeken

Het was van mijn Opa , maar ik vraag mijn eigen wel af : bij de bovenste staat er geschreven
dat er was betaald bij een ? bank maar er staat ook iets van f100 dat was toch wel een enorm bedrag toen der tijd
Dus daar heb ik mijn twijfels bij

[Breeze]

"Bloemenkoopman van lompen", bijzonder beroep.

Adri

[Theo Horsten (R.I.P.)]

-------------------------------

bij de bovenste staat er geschreven dat er was betaald bij een ? bank maar er staat ook iets van f100 dat was toch wel een enorm bedrag toen der tijd. Dus daar heb ik mijn twijfels bij

Daar hoef je geen enkele twijfel bij te hebben, Leo. Er staat ook niet "betaald" maar "ingeleverd" en de bank moet de toenmalige Westlandsche Hypotheekbank zijn geweest. Jouw opa Johannes van Eck leverde die honderd gulden in, in het kader van de geldzuivering die de eerste na-oorlogse minister van Financiën Piet Lieftinck had aangekondigd. Die geldzuivering was nodig om de geldomloop weer onder controle te krijgen en het vele zwart verdiende geld dat er in omloop was op te sporen. Het begon met de biljetten van honderd gulden. Die konden in de week van 9 tot en met 13 juli 1945 bij een bank worden ingeleverd. Vrijwel geen enkele particulier had in die tijd een bankrekening, maar de mensen konden hun biljetten van honderd gulden bij elke willekeurige bank inleveren. Voor het ingeleverde bedrag werd dan een rekening geopend die ook onmiddellijk weer werd geblokkeerd. Iedereen had een persoonsbewijs en dus was het het makkelijkst om het ingeleverde bedrag op dat persoonsbewijs aan te tekenen en wel op de manier zoals op dat van je opa: het aantal ingeleverde biljetten in woorden en dan het totaalbedrag in cijfers.

De volgende stap was het ongeldig verklaren van álle papiergeld. Iedereen kreeg het fameuze "Tientje van Lieftinck" waar je in de week van 26 september tot en met 2 oktober 1945 van rond moest komen. Dat kon in die tijd gemakkelijk. Daarna werd nieuw geld uitgegeven en kon je je ingeleverde geld in nieuwe biljetten bij de bank op komen halen. De bankrekening werd daarna weer opgeheven. Tenzij je hem wilde houden, maar wie had er in die tijd nu eigenlijk een bankrekening nodig? Een girorekening was al heel wat, maar verder deed nauwelijks iemand bankzaken. Je loon of salaris - want dat was een belangrijk sociaal verschil - werd cash uitbetaald. Ja, je had de spaarbank, maar bankzaken zoals nu, deed je niet. Maar zo zat dat dus met die honderd gulden van opa, Leo.

De verplichting tot het hebben en kunnen tonen van een persoonsbewijs is daarna al spoedig afgeschaft en in tegenstelling tot andere landen, zoals bijvoorbeeld België en ook Griekenland, in Nederland nooit meer ingevoerd. De legitimatieplicht wél, maar geen persoonsbewijs meer. Ik ben ook altijd een overtuigd tegenstander geweest van een verplicht persoonsbewijs, maar in feite zou het nu echt niets meer uitmaken. Big Brother weet ook zo'nder zo'n documentje alles van je.
-------------------------------

[Martinus]

Theo, maar in Nederland hebben de mensen tegenwoordig toch een verplicht ID bewijs? Komt dat dan niet overeen met een persoonsbewijs?

[Theo Horsten (R.I.P.)]

In Nederland bestaat géén verplicht identiteitsbewijs, maar wél een identificatieplicht. Je kunt je legitimeren met een paspoort of een rijbewijs of de ID kaart volgens Europees model die je kunt aanvragen en waar je binnen de EU ook op kunt reizen. Het is meer een principiële kwestie geworden. Het verzet tegen een ID-kaart stamt werkelijk nog uit de oorlog; dat moet diep in de genen zijn blijven zitten en daarmee overgegaan naar de volgende generaties. Maar zoals ik al zei: in feite is het een wassen neus geworden. Ze weten toch alles van je, dus je zou net zo goed allemaal een persoonsbewijs in creditcardformaat bij je kunnen dragen. Ik kan ook een Griekse ID-kaart krijgen, maar ook dat wil ik niet en verplicht is het voor mij gelukkig niet. Zit bij mij duidelijk ook in de Hollandse genen.

[Gert Schouwstra]

Ik heb ook nog papieren van mijn opa uit die tijd. Als Rijnschipper had hij een speciaal Ausweis (rechts) nodig om zich ook vrij in Duitsland en Nederland te kunnen bewegen. Als reden voor de vrijstelling wordt het levensmiddelen transport aangegeven, maar als je op die manier voor de Duitsers voer, kon je na de oorlog (terecht) van collaboratie worden beschuldigd. Ook voor de Noordoostpolder had je een special Ausweis (links) nodig, die was in 1941 droog gekomen en er waren nog geen wegen aangelegd. Er waren alleen kanalen, want die waren voor de inpoldering gebaggerd toen de polder nog zee was. Alle bevoorrading naar het kamp Emmeloord ging daarom per schip.

Mijn opa onderhield met zijn motorschip Flevo, varend onder de schuilnaam: NOP II, de lijndienst op Emmeloord. Deze lijn was opgezet door de Zwolse aannemer Roelof Boltje, die ook een lokale baas van het verzet was. Mijn opa had zichzelf met zijn schip aan hem "verhuurd". Boltje was in 1939 met zijn bedrijf vanuit Friesland in Zwolle neergestreken en had zich ontwikkeld tot een middelgrote weg- en vooral waterbouwer. De Noordoostpolder was nog helemaal woest terrein, vol met onderduikers, en was een geliefde plek voor verzetsmensen en Engelse droppings. Met de schepen NOP I en NOP II werden de gedropte wapens en materialen vervolgens naar Zwolle gebracht, verstopt onder de bouwmaterialen. In Zwolle werden ze gelost, waarbij ze soms zelfs met behulp van Duitse legerauto's naar de magazijnen van het verzet werden gebracht. De hele organisatie van deze transporten lag bij Boltje en zijn mensen.

Door openlijk met bouwmaterialen voor de Duitse bezetter naar de polder te varen, was je na de oorlog automatisch verdachte van collaboratie. Vandaar dat er direct na de bevrijding ontlastende verklaringen werden afgegeven, die mijn opa met zich meedroeg in zijn portefeuille.