Stoommachines en Diesel motoren

Een gezellig, leuk en informatief Scheepvaartforum
Gert Schouwstra
Berichten: 390
Lid geworden op: 23 sep 2007 19:38
Locatie: Sneek
Contacteer:

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door Gert Schouwstra »

Het zou een Sulzer 6TS48 (480 x 700mm) van 1800 bhp moeten zijn. Dat is de motor waarmee ze in 1954 is uitgerust. De Schelde bouwde dit type motor ook in licentie. Maar waarom die motor er in 1957 dan uitgehaald is en er zoveel huidgangen vernieuwd moesten worden? Daar moest dus nog een verhaal achter zitten. Ik ben verder gaan zoeken naar het verhaal bij de foto's. En opeens vond ik de oplossing in mijn eigen Leeuwarder Courant van 24 februari 1957:

"Opnieuw mijnexplosie
De reddingboot „Brandaris" en de sleepboot „Holland" voeren zondagmiddag uit naar aanleiding van een bericht, dat opnieuw een mijnexplosie een scheepsongeval teweeg had gebracht. Thans was het 't Engelse stoomschip „Adjutant" (1350 ton) van de bekende General Steam Company (de maatschappij, die onder meer ook een lijndienst op Harlingen heeft). Het schip was in de buurt van het lichtschip Terschellingerbank, toen het dit ongeluk overkwam en onmanoeuvreerbaar werd. Ook ditmaal vielen er geen persoonlijke ongelukken te betreuren.

Er waren enige andere schepen in de nabijheid en een daarvan, het stoomschip „Gannet" nam de „Adjutant" op sleeptouw. Zulks met het doel het schip naar IJmuiden te brengen. Het schip werd vanochtend door twee sleepboten van Wijsmuller te IJmuiden binnengebracht."

Dan vervolgt de Volkskrant van 26 februari 1957:
"Het Britse vrachtschip „Adjutant", dat zondagmiddag op een mijn was gelopen, is vandaag in de haven van IJmuiden binnengesleept. Volgens de marine-voorlichtingsdienst heeft het voorlopige onderzoek uitgewezen, dat de "Adjutant" zich op het ogenblik van de ontploffing een mijl buiten de zone bevond, die schoongeveegd is. Het Nederlandse motorschip „Jan" (500 ton) uit Delfzijl, dat zaterdag op de Noordzee op een mijn liep, was volgens de marine 3,5 mijl buiten de geveegde zone.

Kapitein Lawrey van de „Adjutant vertelde, dat de mijn recht onder het middenschip moet zijn ontploft. Machine en hulpwerktuigen raakten alle onklaar. De bemanning beschikte niet over stroom en moest vandaag haar potje koken op een kacheltje aan dek. Aan de buitenkant is aan het schip niet meer te zien dan een gesprongen ruit in de brug, een paar verbogen spanten en wat afgebladderde verf."

En het Algemeen Handelsblad van 4 september 1957:
M.s. Adjutant weer in de vaart - A.D.M. repareerde mijnontploffingsschade
"Heden werd op de Noordzee een proeftocht gehouden van een bij de Amsterdamsche Droogdok-Maatschappij N.V. gerepareerd schip. Een niet alledaagse gebeurtenis, die de eindfase betekende van een omvangrijke reparatie van een in deze tijd evenmin alledaagse mijnontploffingsschade. In het voorjaar van 1957 werd het m.s. Adjutant van de General Steam Navigation Co. Ltd. te Londen voor de Nederlandse kust getroffen door een in de buurt van het schip ontploffende mijn. Het nog pas 3 jaar oude schip kreeg ten gevolge van de geweldige waterdruk zodanige schade aan de motorinstallatie, dat het hulpeloos rond dreef. Een toevallig in de nabijheid verkerend schip van dezelfde rederij slaagde erin de Adjutant naar IJmuiden te slepen en veilig binnen te brengen. Nadat het schip gedokt en aan een grondige inspectie was onderworpen, droeg de rederij de reparatie van de schade aan de A.D.M. op. De omvang van de herstelwerkzaamheden bleek zeer aanzienlijk te zijn. Over grote gedeelten was de huid- en bodembeplating van het schip tussen de spanten ingedeukt. Nagenoeg alle platen onder de waterlijn werden afgenomen om al naar de ernst van de vervorming te worden gerecht of geheel te worden vernieuwd. Ook de versterkingen in de bodem en de spanten waren gedeeltelijk ontzet, zodat ook die onderdelen „gerecht" of vernieuwd moesten worden. Bij de reparatie van de voortstuwingsinstallatie werden geen halve maatregelen genomen. De hoofdmotor en alle hulpwerktuigen zoals aggregaten, pompen, compressors enz. werden compleet met alle pijpleidingen en afsluiters in de machinefabriek der ADM nagezien en hersteld. Bij de proeftocht mochten scheepsbouwers en reders met voldoening constateren, dat het nog zo jonge schip weer geheel in orde was."
Gert
- Varen is Leven -

Jos Komen (R.I.P)

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door Jos Komen (R.I.P) »

Bedankt voor de aanvulling, Gert! :-D
Gebruikersavatar
Co
Berichten: 1119
Lid geworden op: 22 jul 2004 23:01
Locatie: Thuis en af en toe voor de lol op zee.

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door Co »

Nou Gert dat is een prachtig stukje onderzoekswerk!
Ja Sulzer dat zal hem beslist zijn.
Dacht al wat een schade, niet normaal....
Bedankt.
Groeten van Co.
Soms lijkt “ervaring" op gecondenseerde ellende...
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10556
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door jdbvos »

Idd een hoop schade, en een hoop losse klinkverbanden, denk ik... Iedere opgekalkte code is een separaat project van het geheel.
En idd: zeer dicht bij een grote explosie zou voor loszittende klinkverbanden, zowel plaat-plaat, als spant-plaat en zelfs de onderlinge spantverbanden zorgen...
De manuren waren nog niet hoog in die tijd, ik denk dat een dergelijke schade anno nu een CTL zou opleveren

Maar dat heb je snel weer aangevuld, Gert
thumbs-up.jpg
thumbs-up.jpg (5.29 KiB) 3292 keer bekeken
Gert Schouwstra
Berichten: 390
Lid geworden op: 23 sep 2007 19:38
Locatie: Sneek
Contacteer:

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door Gert Schouwstra »

Ik las ook ergens dat de motoren allemaal los op hun funderingen stonden, dat zal me dus een klap geweest zijn. Ik vraag me af of een gelast schip, zoals bijvoorbeeld een Liberty, dat overleefd had. Ze dachten dat het schip lek was, maar het was allemaal water wat via de schroefastunnel binnenkwam. Nadat ze die hadden afsgeloten, kwam er geen water meer binnen, maar ze hadden dus wel gelijk een dood schip. Op foto 10 kun je mooi zien dat daar alle huidplaten onder de waterlijn zijn schoongemaakt en opnieuw worden vastgeklonken. Mooie reparatieklus.
Gert
- Varen is Leven -
Gebruikersavatar
Jan Sprong
Berichten: 1547
Lid geworden op: 02 aug 2004 19:45
Locatie: Hoorn

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door Jan Sprong »

Wat een mooi verhaal over de Adjutant, toch mooi dat er zovelen er wat aan toevoegen en het hele verhaal van de calimiteit en de reparatie daarna hier beschreven wordt.
groet,Jan
Gebruikersavatar
Harry G. Hogeboom
Berichten: 14378
Lid geworden op: 22 jul 2004 02:07
Locatie: Canada

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door Harry G. Hogeboom »

ik denk dat een dergelijke schade anno nu een CTL zou opleveren
Zeer interessant verhaal.
Ik denk zomaar dat dit toendertijd ook best wel gespeeld heeft Jan.........maaaaar de eigenaren hadden natuurlijk wel een flinke poot om op te staan met een vrijwel splinternieuw schip van 3 jaar oud.......DUS.....OF een CTL met veel $$$$$....OF een grondige reparatie met oook veeel $$$$$$....maaar net FF minder!!!.......( alhoewel 1 mijl buiten de geveegde zone??? :roll: )...hoe dan ook.....hele mooie plaatjes!

PS1.Als ik het goed zie dan staat er ook een "lichtbak" in een kassie in het dok, ze waren dus kennelijk ook bezig om uit te vinden " hoe krom was krom?".....vroegaah werd een lichtbak gebruikt als de voorloper van een laser lijn.....moest natuurlijk wel lekker donker zijn! :lol:
Dat het schip nog 100% geklonken was in 1954 benadrukt nog even de zeer conservatieve aanpak " op dat eiland dat voor de Nederlandse kust in de Noordzee ligt en waar we vroegaah in de tijd van DE Ruyter de zaak wel eens in de brand staken!" :lol:
MVG HGH.
"Don't sweat the small stuff"
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10556
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door jdbvos »

Idd....met zulke schade al langs de flanken, vraag ik me af hoe de bodem, waar dus de explosie (van de óf akoestische-, of magnetische mijn) plaatsvond, eruit zag...Het verbaast me dat ze geen kattenrug had....
Maar vast en zeker zag die bodem er net zo ingedrukt uit als sommige flankstukkies...
De hele romp is zowat opnieuw gedaan, en da's met klinkverbinding een aardig klussie. Bij sommige verbindingen kom je niet eens meer goed bij: dan moet je een heel stuk constructie vernieuwen...
Maaind joe: ik praat nu de familie grotendeels na, aangevuld met mijn -naar ik hoop- gezond verstand. Maar een aangetaste klinkverbinding wordt bij reparaties zelden weer dezelfde spanningsverdeling in de constructie, en wordt daarom nooit weer echt hetzelfde krachtige geheel.
Althans: dat zei de familie (RIP) altijd...

Hoe opa dat deed met de lichtenbak (want daarover heb ik wel eens gehoord) weet ik niet, en heb ik nooit gezien. (behalve 1 x in de mk op de Zonnekerk waar de bedlagers van de Ruston&Hornsby hulpmoteren op bedplaatverzakking werden gecontroleerd: 1 soort camera-obscura-achtige gerichte lichtlijn, en een soort schietroos-achtige kartonnetjes met kleine gaten in het midden, en op die manier kon je de verzakking aflezen op die kaartjes...)
Alleen na tewaterlatingen (van binnenschepen) werd in Hindeloopen meteen erna de bodem gemeten met een 'waterlijn': een tuinslang met een meetglas op bepaalde afstanden. Diezelfde waterlijn met 2 meetglazen op de einden werd ook gebruikt voor de trim:
watermeting.jpg
watermeting.jpg (22.11 KiB) 3011 keer bekeken
..gewoon 'met-elkaar-lullende-drums', zoals dat in de natuurkundelessen heette (of iets van gelijke strekking)
Oost, west...ook best
Jos Komen (R.I.P)

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door Jos Komen (R.I.P) »

Patrick Miller's Double Hulled Steam Vessel.

Patrick Miller's Double Hulled Steam Vessel.jpg
Patrick Miller's Double Hulled Steam Vessel.jpg (166.28 KiB) 2992 keer bekeken
https://collections.museumvictoria.com.au/items/405355
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10556
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Stoommachines en Diesel motoren

Bericht door jdbvos »

Knap bedacht van die man; men had al snel door dat de side-paddlers door het water zwierden alsof er een bezopen roerganger op stond. Door deining en/of een beetje slingeren verdubbelden ze de afstand tussen vertrek en aankomst vanwege de wisselende diepte van de schepwielen...
Op zich leuk bedacht van die man. Maar ik zou met een dergelijk principe geen oceaan over willen steken....
Maar de 1e schroef was ook 'maar' een schroef van Archimedes... Toen die deels afbrak, gingen ze ineens veel sneller: de 1e schroef was dan ook een zootje stangen met op het eind een soort schuingeplaatste 'handjes'...
Tsja....die ontwikkelingen...
Die mechaniseringstijd en ontwikkelingen tussen pakweg 1750 en 1950 gaan echt de geschiedenis in als een ingenieuze tijd. Hele knappe koppen !
Mijn beppe (1888) verteld ooit hoe ze als heel klein meisje met haar ouders bij een brug aankwamen die niet op de kaart stond. En terwijl ze de mast aan het strijken waren kwam er "...een groot snuivend zwart monster aan met veel lawaai, gerommel en gesis, en grote donkere wolken uitbraakte, en de brug maakte een lawaai dat horen en zien je verging..."
Haar 1e kennismaking met de trein...
Ik ben blij dat ze me dat toen vertelde: het is me altijd bijgebleven hoe dichtbij die tijd voor ons was: je eigen grootouders hebben een wereld zien veranderen in een ongelooflijk tempo.
En wij zuchten al over alle functies van een mobieltje....
Oost, west...ook best


Plaats reactie